Türkiye ve Romanya lise coğrafya dersi öğretim programlarının amaç, içerik ve yöntem açısından karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Öğrenci: MONİCA DENİSE GEVAT İSMET

Danışman: SALİH ŞAHİN

Özet:

Bu çalışmanın amacı Türkiye ve Romanya'daki Ortaöğretim Coğrafya Dersi Öğretim Programlarının amaç, içerik ve yöntem açısından karşılaştırmaktır. Böylece her iki ülkedeki coğrafya programlarının belirlenen kriterler açısından durumu ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırmada kullanılan yöntem içerik analizine uygun dokuman analizi tekniğidir. Her iki ülkenin resmi kurumlarından edinilen coğrafya öğretim programları doküman analizi tekniği ile birebiriyle karşılaştırılarak, tarihi süreç içinde birbirine olan benzerlikleri ve farklılıkları belirlenmeye çalışılmıştır. Romanya ve Türkiye'nin ulusal öncelikleri, kültürleri, gelenekleri ve tarihi birikimleri birbirinden farklı olduğu için müfredatlar açısından bazı farklılıkların bulunması da doğaldır. Ancak bu çalışma ile her iki ülkede coğrafya derslerine ve öğretim programlarıyla ilgili olarak bilgi sahibi olmak mümkündür. Bunun yanında her iki ülkenin coğrafya öğretim programlarının amaç, içerik ve yöntem açısından özellikleri karşılaştırılarak, araştırmacı ve okuyuculara belli bir perspektif kazandırılması amaçlanmıştır. Yapılan dokuman analizleri ve literatür çalışmaları sonucunda elde edilen verilere göre, Romanya'nın coğrafya öğretim programında geçmişte yapılan değişiklikler ideolojik kaygının baskılarını daha çok taşımaktadır. Türkiye'deki coğrafya öğretim programlarının ise özellikle 1973'ten sonraki öğretim programı değişikliklerinden sonra fen bilimlerine ait dersler karşısında daha önemsiz hale getirildiği belirtilebilir. Bu durum 2005 yılındaki Coğrafya Dersi Öğretim Programı değişimine kadar sürmüştür. Buna karşın Romanya coğrafya öğretim programında özellikle 1994'ten sonra esaslı ve önemli değişimler yaşanırken, ülkedeki öğretmenlik mesleğinin önemsizleşmesine paralel olarak yapılan değişimlerin de yeni Romanya'daki coğrafya eğitimine yeni bir soluk getirmediği belirtilebilir. Buna karşın Türkiye'de özellikle milenyum sonrasında Avrupa Birliği adaylığının da etkisiyle devletçi anlayıştan bireyi merkeze alan anlayışa geçilmiş, bu anlayış da kendini eğitim üzerinde hissettirmiştir. Bunun sonucunda Milli Eğitim Bakanlığı, müfredat yaklaşımını öğretmen merkezli geleneksel yapıdan, öğrenci merkezli ve aktif öğrenmeye dayalı yeni yaklaşıma çevirmiştir. Bu akımdan etkilenen derslerin başında gelen coğrafya öğretim programı 2005 yılında değiştirilmiş ve Romanya coğrafya öğretim müfredatına göre oldukça organize eve detaylı bir kılavuz olarak öğretmenlerin hizmetine sunulmuştur.