Kuzey Marmara Otoyolu Projesi kapsamında Km:241+200 yol dolgusu oturma davranışının arazi ölçümleri ve sayısal modelleme ile karşılaştırmalı incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BUSE KILIÇOĞLU

Danışman: SAMİ OĞUZHAN AKBAŞ

Özet:

Bu çalışmada Kuzey Marmara Otoyolu Projesi’nde,Kayalarkoyu Mevkii Kesim-6‘da bulunan yol dolgularının zamana bağlı oturma davranışları incelenmiştir. Proje güzergahında taban zeminini geoteknik özelliklerini tespit etmek adına arazi deneyleri (standart penetrasyon (SPT), konik penetrasyon (CPT), pressiyometre (PMT)) ve açılan sondajlardan alınan örselenmiş ve örselenmemiş numuneler üzerinde laboratuvar deneyleri yapılmıştır. Tüm bu veriler incelendiğinde güzergahın büyük kısmında dolgunun alüvyon niteliğinde killi, kumlu, siltli birim üzerine teşkil edileceği ve ciddi mertebelere ulaşan konsolidasyon oturmaları oluşabileceği tespit edilmiştir. Yol dolgusunun oturma davranışını incelemek amacıyla Km:241+200-243+300 aralığında yüksekliği 3,5-5,5m arasında değişen bir test dolgusu imal edilmiştir. Öncelikle arazi ve laboratuvar verileri yardımıyla literatürde yer alan korelasyonlar kullanılarak alüvyon birim için kısa ve uzun dönem mukavemet parametreleri belirlenip dolgu için stabilite analizi yapılmış ve dolgunun stabilite açısından güvenli tarafta kaldığı görülmüştür. Ardından, test dolgusu imal edildikten sonra belirli zaman aralıklarıyla dolgu tabanında meydana gelen oturmalar arazide ölçülmüştür. İlgili aralıkta ölçüm için test dolgusunda yüz metrede bir on bir farklı kilometrede ve her kilometrede eksende, sol şevde ve sağ şevde olmak üzere toplamda otuz üç adet farklı referans noktası seçilmiştir. Bir yıl süreyle referans noktalarında koordinat ölçümü yapılmıştır. Alınan ölçümlerle dolgunun tabanında bir yıl sonunda her nokta için oturma-zaman ilişkisi elde edilmiştir. Arazi verileri yardımıyla dolgu tabanında beklenen konsolidasyon oturması geleneksel analitik yöntemlerle ve sonlu elemanlar programı kullanılarak hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlar arazi ölçümleri ile parametre seçimi de değerlendirilerek karşılaştırılmış. Karşılaştırmalar sonucunda birden fazla arazi ve laboratuvar deneyleri yapılmış olmasına, bu deneyleri kullanan ve literatürde birden fazla ilişki bulunmasına rağmen birçoğunun arazi davranışını tam anlamıyla yansıtamadığı tespit edilmiştir. Arazi ölçümlerine en yakın sonuçlar veren yöntemlerin PMT deney verilerini kullanan Amar (1991) ilişkisinin ve CPT deney verilerini kullanan Kulhawy & Mayne (1990) ilişkisinin olduğu belirlenmiştir.