Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ahmet AKTAŞ
Danışman: Mehmet Kabak
Özet:
Kalabalıklaşan nüfus ve gelişen teknoloji dünya genelinde enerji talebinin artmasına sebep olmuştur. Artan talebi karşılayabilmek için, ekonomik ve çevre dostu yeni enerji kaynakları aranmaktadır. Yenilenebilir kaynaklar, ekonomik ve çevre dostu enerji sunmaları nedeniyle bu arayış için uygun bir çözüm olarak görülmektedir. Ancak, yenilenebilir kaynakların iklimsel koşullar başta olmak üzere çeşitli sebeplerle değişken miktarlarda enerji sunmaları enerji kesintisi ve enerji kalitesi düşüklüğü gibi sorunlara yol açabilmektedir. Bu olumsuzluğu gidermek için ortaya atılan melez yenilenebilir enerji sistemleri kavramı yenilenebilir kaynakların şebeke bağlantısı ile veya şebeke bağlantısı olmadan birlikte kullanımını ifade etmektedir. Bu tez çalışmasında, güneş ve rüzgâr enerjisi açısından potansiyele sahip bir ilçedeki enerji sistemi ele alınmaktadır. Güneş ve rüzgâr enerjisi ile enerji depolama durumlarının var olduğu şebekeye bağlı melez yenilenebilir enerji sisteminde saatlik detay seviyesinde enerji üretimi, depolama ve satın alma kararlarını belirleyecek üç amaçlı karma tamsayılı programlama modeli önerilmiştir. Modelin çözümünden önce enerji sisteminde yer alacak enerji depolama teknolojisinin seçimi için tereddütlü bulanık dilsel çok kriterli analiz uygulanmış ve volan kullanımının enerji ağına uygun olduğu tespit edilmiştir. Bütün bir yılın verileri için çözümü elde etmenin hesaplama zorluğu yüksek olduğundan, yılın dört mevsimini yansıtan dört haftalık temsili bir veri seti üzerinden modelin çözümü çok amaçlı en iyileme yaklaşımlarından Referans Nokta yöntemi ile bulunmuştur. Daha sonra, modelde dikkate alınan kapasite, talep ve maliyet değerlerindeki değişimi dikkate alan sekiz senaryo için yapılan çözümler çok kriterli karar verme yaklaşımlarından ELECTRE-TRI ile iyi, makul veya kötü olarak sınıflandırılmıştır. Çözüm sonuçları elektrik enerjisi ihtiyacının yarısına yakınının yenilenebilir enerji kaynakları ile karşılanabileceğini göstermektedir. Bu sonuçlara göre önerilen modelin, Ülkemizin enerjide dışa bağımlılığını azaltılmasında yol gösterici olabileceği değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Melez yenilenebilir enerji sistemleri, karma tamsayılı programlama, çok amaçlı en iyileme, çok kriterli karar verme