KOLON KANSERİ HÜCRE HATTINDA APİGENİN FLAVONOİDİNİN APOPTOZ YOLAK GEN İFADE EDİLMESİNE OLAN ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mehmet TÜRKTEKİN

Danışman: ECE KONAÇ

Özet:

Kolon kanserinde sinyal iletim yollarını ve proteinlerini hedef alan onkogenik mutasyonlara sıklıkla rastlanmaktadır. Sinyal iletiminde meydana gelen bu değiĢimler hücrenin çoğalmasına, yaĢama iĢlevlerinin kontrolünün ortadan kalkmasına ve programlı hücre ölümü olan apoptozdan kaçmasına neden olabilmektedir. Apigenin (4‟,5,7 trihidroksiflavon), apoptoz, anti-inflamatuar, anti-oksidan, anti-metastatik iĢlevlerinin yanında mutajenik etki göstermemesinden dolayı hedefe yönelik tedavi seçeneklerine (proapoptotik tedavi) yardımcı olabilecek bileĢenlerin baĢında gelir. Bu bilgilere dayanarak çalıĢmamızda, Apigenin‟in sitotoksik ve apoptotik etkilerini HT29 hücre hattında araĢtırmayı hedefledik. ÇalıĢmamızda, p53 mutant HT29 insan kolon adenokarsinom hücre hattında, çeĢitli doz ve inkübasyon sürelerinde Apigenin‟ in, tek baĢına ve sitotoksitesi yüksek kemoterapötik bir ajan olan 5-Fluorourasil (5-FU) ile birlikteliğinde, sitotoksik ve apoptotik etkileri morfolojik, DNA, RNA (mRNA) ve protein düzeylerinde araĢtırıldı. HT29 hücrelerine tek baĢına Apigenin uygulanmasında en yüksek apoptotik oran (% 24.92) 72. saat 90μM Apigenin dozunda elde edilirken (p=0.001); aynı doz ve sürede 5-FU ile birlikte uygulanmasında bu oran daha yüksek (% 29.13) bulundu (p=0.001). Bu sonuçlar, kaspaz 3 (efektör)‟ün mRNA ve protein; kaspaz 8 (baĢlatıcı)‟in ise mRNA ifade edilme düzeylerinin kontrole göre artıĢ göstermesi ile doğrulanmıĢtır. Buna 77 karĢın, hücre proliferasyonunda görev alan mTOR ve siklin D1 mRNA ifade düzeyleri ise kontrole göre azalmıĢtır. ÇalıĢmamız, Apigenin‟in HT29 hücrelerinde, p53 bağımsız yolaktan hücre döngüsünü durdurarak kaspaz kaskadını aktive ettiğini, bu yolla HT29 hücrelerini apoptoza yönlendirdiğini ve 5-FU ile birlikte kullanımının bu etkiyi artırdığını gösteren ilk çalıĢmadır. Sonuç olarak çalıĢmamız, kaspaz kaskad yolağı hedefli kanser tedavisinde, Apigenin‟in sitotoksitesi yüksek kemoterapötik ajanlarla birlikte kullanılmasının, uygun apoptotik etkiye düĢük doz ve sürede ulaĢtırabilmesine bağlı olarak, klinik açıdan yararlı olabileceğine dikkat çekmektedir. Anahtar kelimeler: