Dağıtık Üretim Kaynakları İçin Model Öngörülü Kontrol Yöntemi İle Yeni Bir Da/Da Çevirici Tasarımı Ve Uygulaması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Naki Güler

Danışman: Erdal Irmak

Özet:

Rüzgâr türbinleri ve güneş panelleri gibi yaygın kullanılan yenilenebilir enerji kaynaklarının kesintili üretimleriyle ilgili zorluklar, güç akışı kontrolü için dönüştürücülerin kullanılmasını gerektirmektedir. Ayrıca, yükler bu kaynaklardaki kesintili üretimden olumsuz etkilenmektedir. Bu sorunu çözmek için genellikle ikinci bir enerji kaynağına ihtiyaç duyulmaktadır. Kaynakların birlikte çalışabilirliğini sağlamak için çok girişli çeviriciler, farklı güç akışı gerektiren baralar veya farklı gerilim seviyelerinde çalışan yüklerin bulunduğu sistemlerde ise çok çıkışlı çeviriciler kullanılmaktadır. Sunulan bu tez çalışmasında, bir veya iki giriş kaynağından iki farklı yükü beslemek ve kesinti durumlarında kaynak geçişlerini sağlamak için çok-giriş çok-çıkışlı ve tek-giriş çok-çıkışlı topolojiler bir DA/DA çeviricide birleştirilmiştir. Giriş kaynaklarına bağlı olarak güç akışını yönetmek için, iki katmanlı klasik yükselten çeviriciye anahtarlar eklenmiştir. Anahtar konumları, kaynak gerilimlerine bağlı bir algoritma ile kontrol edilmiş ve çeviricinin çalışma tipi otomatik olarak belirlenmiştir. Çeviricinin katman akımlarını bağımsız olarak kontrol etmek için, dönüştürücüye model öngörülü kontrol yöntemi uyarlanmıştır. Geliştirilen çeviricinin çalışma durumlarını ve kontrol yöntemini doğrulamak için benzetim ve uygulama çalışmaları yapılmıştır. Sonuçlar, çeviricinin bir veya iki giriş kaynağında üretilen gücü yüklere başarıyla aktarabildiğini, çevirici katman akımlarının model öngörülü yöntem ile bağımsız olarak kontrol edilebildiğini ve yöntemin hızlı ve kararlı bir dinamik davranış sergilediğini doğrulamıştır. Durum geçiş analizleri, geliştirilen modelin kaynak gerilimlerine bağlı olarak tek-giriş çok-çıkış ve çok-giriş tek-çıkış arasında çalışma durumunu otomatik olarak değiştirebildiğini göstermiştir. DA taraf analizlerine ek olarak, AA ile çalışan yükleri beslemek için 3 fazlı ve 3 seviyeli nötr kenetlemeli evirici tasarlanmıştır. Böylece, çeviricinin tüm çalışma durumları ve kontrol yapıları, farklı tipte yüklerde test edilmiş ve doğrulanmıştır. Ayrıca, toplam harmonik bozulma sonuçları, bozulmaların standartlarda belirtilen sınırın altında olduğunu göstermiştir.