Almanya’Da Türkçe Öğrenen Türk Çocuklarına Yönelik Hazırlanan Dinleme Becerisi Etkinlik Ve Uygulama Örnekleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İsa ÇELEBİ

Danışman: İHSAN KALENDEROĞLU

Özet:

Araştırmanın amacı; Almanya’daki Türk çocuklarının dinleme eğitimindeki durumlarını tespit etmek, yapılacak dinleme eğitimi ve etkinliklerle dinleme becerilerini geliştirmek; yurt dışındaki Türk çocuklarına Türkçe öğretiminde dinleme eğitimine yönelik çalışma yapacaklara önerilerde bulunmaktır. Bu çalışmanın hedef kitlesini oluşturan öğrenciler Almanya’da yaşayan Türk çocuklarıdır. İki dilli öğrencilerin Türkçe temel dil becerilerindeki gelişim düzeyleri Türkiye’deki öğrencilere göre daha düşüktür. Bu çalışma ile uygun yöntem ve teknikler kullanılarak temel dil becerilerinden dinleme becerisinin, Almanya’da yaşayan Türk öğrencilerde geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Almanya’daki Türk çocuklarının Türkçe derslerindeki dinleme etkinlikleri, bu etkinliklerde ne kadar başarılı oldukları, dinleme becerisindeki eksikliklerin tespiti yurt dışındaki Türk çocuklarına Türkçe öğretiminde dinleme eğitimine katkı ve sonraki araştırmalara veri sağlayacaktır. Ön test son teste dayalı yarı deneysel modele göre yapılan bu araştırma, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Almanya’nın Karlsruhe Eğitim Ataşeliğine bağlı Philippsburg şehrinde Türkçe ve Türk kültürü derslerine katılan 5, 6 ve 7. sınıflarda öğrenim gören 40 öğrenci ile yapılmıştır. Çalışmada kullanılan dinleme metinleri MEB Türkçe ders kitaplarından uzman görüşü alınarak seçilmiştir. Metinler seçilirken süreleri ve temaları göz önüne alınarak öğrencilerin ilgisini çekebilecek şekilde belirlenmesine özen gösterilmiştir. Araştırmada toplanan vi verilerin bilgisayara aktarılmasında ve düzenlenmesinde “Excel 2013” ve verilerin istatistiksel analizinde “SPSS 23” (Statistics Package For Social Science) programından yararlanılmıştır. Verilerin analizinde yüzde, aritmetik ortalama, Wilcoxun testi, Friedman testi ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Ön test uygulamasından sonra öğrenciler deney ve kontrol grubu olmak üzere ikiye ayrılmış deney grubundaki öğrencilere 6 hafta boyunca haftada 2’şer saat olan Türkçe ve Türk Kültürü derslerinde dinleme eğitimi verilmiş; dinleme öncesi, sırası ve sonrasında dikkat etmeleri gereken hususlar hakkında bilgiler verilmiştir. Bu eğitimler neticesinde öğrencilere her hafta bir metin dinlettirilmiş ve bu metinle ilgili soruların cevaplanması istenmiştir. Kontrol grubundaki öğrencilerle yapılan derslerde değişikliğe gidilmemiş derslere önceden olduğu şekilde devam edilmiştir. Eğitim çalışmalarının sonrasında deney grubundaki öğrencilerin puan ortalamasındaki artışın, kontrol grubundaki öğrencilerin puan ortalamasındaki artıştan belirgin derecede fazla olduğu gözlenmiştir. Elde ettiğimiz bu sonuç dinleme becerisine yönelik olarak verilen eğitimin öğrencilerin dinleme becerilerini olumlu yönde etkilediğini ve geliştirdiğini göstermektedir.