Bor di-pirometen (BODIPY) merkezli floroforların elektronik yapılarının çok referanslı (MCSCF) metotlarla kuantum kimyasal incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Öğrenci: SELİN DUMAN

Danışman: YAVUZ DEDE

Özet:

4,4-Difloro-4-bora-3a,4a-diaza-s-indasen (BODIPY) merkezli kromoforlar nano ölçekli pek çok aygıtın yapımında gittikçe artan bir popülerlikle kullanılmaktadır. Işıkla etkileşimi sonucu elde edilen çeşitli uyarılmış hallerin rol aldığı bu moleküler boyuttaki cihazların rasyonel tasarım ilkeleriyle geliştirilebilmesi için, merkez kromofor BODIPY'nin temel ve uyarılmış hallerinin yapısal ve elektronik özelliklerinin detaylı bir şekilde anlaşılması gereklidir. Yapılan çalışmada BODIPY merkezi ve tetra metil BODIPY için DFT ve TD-DFT hesapları ile karşılaştırmalar sunulmuştur. MCSCF tekniği ile haller arası geçişlerin nasıl olabileceğine dair geometrik ve enerjetik parametreler kullanılarak öngörülerde bulunulmuş ve bu uyarılmaların anlaşılmasına ışık tutacak dikey ve adiabatik geçişler incelenmiştir. BODIPY merkezinin güçlü floresans özelliği göstermesine bağlı olarak temel singlet ve en düşük singlet uyarılmış yüzeyler arasında konik kesişim bulunamamıştır. Bu durumda BODIPY merkezinin modifikasyonu ile yüzeylerin birbirlerine en yakın olduğu geometri belirlenmiştir. BODIPY kromoforu hakkında MCSCF tekniği ile yapılan temel ve uyarılmış hal analizleri pratik fotodinamik tedavi uygulamalarında kullanımı mümkün olan bir sınıf dik BODIPY dimeri hakkında önemli bulgulara ulaşılmasını sağlamıştır. Fotodinamik terapide kullanılabilecek moleküller için dizayn prensipleri geliştirilerek kolay sistemler arası geçiş sonucu singlet oksijen oluşum performansları kuantum mekanik metotlar ile test edilmiştir. Dik BODIPY türevlerinin uyarılmış hal dalga fonksiyonları derinlemesine incelenmiştir. En düşük singlet uyarılmış yüzeyde normal HOMO→LUMO tek elektron geçişi dışında görülen ilgi çekici elektronik yapı özelliği sayesinde ağır atom olmadan bazı dik BODIPY dimerlerinin singlet oksijen oluşumunda kullanılabileceği önerilmiştir. Ayrıca BODIPY merkezinin modifikasyonu ile modellenen ve daha uzun dalga boyunda soğurma özelliği gösteren yeni sınıf indasen türevlerinin de singlet oksijen oluşturmada kullanılabilecek aday moleküller olduğu gösterilmiştir.