Bir seri yeni azo boyar maddelerin yapılarının teorikolarak incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Öğrenci: GAMZE TOPRAKÇIOĞLU

Danışman: NURGÜL SEFEROĞLU

Özet:

Tez çalışmasında, yapılarında kuvvetli elektron-çeken disiyanometilen grubu ve farklı özelliğe sahip karbosiklik/heterosiklik gruplar içeren bir seri yeni azo bileşiğinin (I-VI) yapısal ve elektronik özellikleri teorik olarak incelendi. Hesaplamalar, Yoğunluk Fonksiyonel Teorisi (DFT) çerçevesinde, B3LYP fonksiyoneli ve 631g(d) temel seti kullanarak yapıldı. Azo-hidrazon tautomerisi gösteren bileşikler için mümkün olan tüm tautomerik formların kararlılıkları gaz fazında ve farklı çözücüler içinde belirlendi. Bileşiklerin taban durum geometrileri üzerinden zamana-bağlı DFT (TD-DFT) hesaplamaları ile absorpsiyon spektrumları hesaplanarak, absorpsiyon temel piki üzerinde substütient ve çözücü etkisi ortaya kondu. 2-(1-(4-((4-fenilamino) fenil)diazenil) fenil)etiliden) malononitril (Bileşik I) ve 2-(1-(4-((2-fenil-1H-indol-3-yl)diazenil)fenil)etiliden)malononitril (Bileşik IV) bileşikleri için gaz fazında azo formunun daha baskın olduğu ve çalışmada kullanılan çözücülerin azo formunun kararlığını etkilemediği tespit edildi. 2-(1-(4-((6-amino1,3-dimetil-2,4-diokso-1,2,3,4-tetrahidroprimidin-5-yl) diazenil) fenil) etiliden) malononitril (Bileşik V) ve 2-(1-(4-((1,3-dimethyl-2,4,6-trioksohekzahidroprimidin-5-yl)diazenil) fenil) etiliden) malononitril (Bileşik VI) bileşiklerinde ise hem gaz fazında hem de çözücü içinde, sırasıyla, hidrazon-imin-keto ve keto-hidrazon tautomerlerinin daha kararlı olduğu tespit edildi. Bileşiklerin absorpsiyon spektrumları çalışılan tüm çözücülerde tek bir ana pike sahiptir ve bu band heterosiklik/karbosiklik gruplardan elektron-alıcı gruba doğru bir n-π* geçişine karşılık gelmektedir. Çalışmada elde edilen veriler deneysel sonuçlar ile karşılaştırıldı ve sonuçların deneysel sonuçlar ile uyumlu olduğu görüldü.