Ni bazlı cmsx-4 süper alaşımının oksidasyon dayanımına kaplamaların etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ERKİN DEMİR

Danışman: NECATİ YALÇIN

Özet:

Bu tez çalışmasında, yüksek sıcaklıklarda çalışan gaz türbinlerinin çalışma şartlarında gösterdiği oksidasyon direncine, farklı kaplama ve sistemlerinin etkileri incelenmiştir. Günümüz havacılık teknolojisinde verimlilik ve performans üretici firmalar için en kritik karakteristiklerden birisi haline gelmiştir. Bu anlayışla tasarlanan tüm hava araçlarında motor performansının geliştirmesi üzerine yoğun araştırma ve geliştirme faaliyetleri yürütülmektedir. Söz konusu askeri ve sivil havacılıkta kullanılan hava araçlarının büyük bir çoğunluğunda turbofan, turboprob ve turboşaft olarak isimlendirilmiş üç farklı motor çeşidi kullanılmaktadır. Bu motor sistemlerinin ortak yönü ise üç sistemde de havanın yanma odasında yakıtla birleşmeden önce sıkıştırılmasını sağlayan bir kompresör sistemi ve yanma sonucu basıncı arttırılan havanın çevirdiği bir türbin sistemi bulundurmalarıdır. Kompresör ve türbin kademeleri bu nedenle motor karakteristiğini ve performansını belirleyen ana etkenlerden birisidir. Yüksek basınç türbinlerinin malzeme ve tasarım açısından kısıtları vardır. Bu kısıtlardan bir tanesi de türbin bölgesinde oluşan yüksek sıcaklıkların ve yanma gazlarının türbin bıçaklarının yapılarında oluşturduğu oksidasyon ve korozyondur. Bir bakıma türbin bıçağının fonksiyonunu yerine getirebileceği maksimum sıcaklık ve bu sıcaklıkta çalışabileceği süre bir motorun performansını karakterize etme ve geliştirmede dikkate alınması gereken en önemli parametrelerden biridir. Bu sebeple bu tezde türbin bıçaklarında yüksek sıcaklık korozyon dayanımını arttırmak amacı ile kullanılan farklı kaplamalar ekonomik, performans ve uygulama yönünden kıyaslanarak hangi tekniklerin avantajlı olduğunun tespit edilmesi hedeflenmiştir. Deneysel çalışmalarda paket yayınım kaplama (codep) ve solüsyon ile difüzyon kaplama, yöntemleri CMSX-4 ve CM247-LC malzemenin üzerine kaplanarak ilgili metotların aynı ve farklı malzemeler üzerindeki sıcak korozyon performansına olan etkileri incelenmiştir