Tüp yapılar ve kayma çerçevelerinin mekanik açıdan karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RAMAZAN BAĞDAT

Danışman: TEKİN GÜLTOP

Özet:

Yapılarda yükseklik arttıkça taşıyıcı sistem seçeneği azalmaktadır. Yapı mühendisleri bu sorunu çözmek için yeni sistemler üzerinde çalışmışlardır. Geliştirilen bu sistemlerden biri de yüksek binalarda sıklıkla kullanılan tüp sistemlerdir. Bu sistem yapıların farklı plan ve yükseklikte birden fazla parçadan oluşmasına olanak sağlamaktadır. Yüksek binalarda yatay yükler az katlı binalara göre daha fazla etkili olmaktadır. Tüp sistemler sık çevre kolonlarından oluştuğundan dolayı bu yüklere karşı daha dayanıklıdır. Meydana gelen yatay deplasmanların da azaltılmasıyla kayma çerçevelerinden avantajlı olmaktadır. Bu tez çalışmasında tüp yapılar ile az katlı yapılarda sıkça kullanılan kesme çerçevelerinin yatay yük etkisi altında mekanik açıdan karşılaştırması yapılmıştır. İncelemesi yapılan kayma çerçeveleri ve tüp yapı davranışının ortaya çıkarılması için her iki yapı türü SAP2000 sonlu eleman paket programıyla modellenmiş ve analizleri yapılmıştır. Yatay yük olarak statik analiz kısmında rüzgâr yükü, dinamik analiz kısmında ise deprem yükü esas alınmıştır. Kullanılan modellerde tüp yapı meydana getirebilmek için kolon sıklaştırması yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar statik ve dinamik gerilmeler ile yanal ötelenmeler üzerinden karşılaştırılmıştır. Analizler sonrasında oluşan elastik eğriler ile tüp yapı ve kesme yapısı davranışı belirgin olarak ortaya konulmuştur. Kolonlarda oluşan gerilmelerin tüp sistemlerde daha düşük olduğu ve orta akslardan dışa doğru gerilmelerin azaldığı görülmüştür. Oluşan yanal ötelenmeler kolon sayısının artmasıyla azalmıştır. Yapı yüksekliği arttıkça tüp yapı özelliği daha iyi gözlemlenmiştir.