Egzersize yönelik kişiselleştirilebilir 3-boyutlu oyun ve web destekli kullanıcı gelişimi takip yazılımının geliştirilmesi ve kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BAHATTİN SELİM PAMUKCU

Danışman: HASAN ÇAKIR

Özet:

Bu araştırmanın amacı Kinect® hareket sensörü ile kullanılabilen egzersize yönelik kişiselleştirilebilir üç-boyutlu bir oyunun ve web destekli kullanıcı takibine izin veren sistemlerin geliştirilmesi ve kullanılabilirliğinin değerlendirilmesidir. Bu çalışma kapsamında geliştirilen egzersize yönelik kişiselleştirilebilir oyun ve web destekli kullanıcı takibine izin veren sistemlerin kullanılabilirlik testinden elde edilen veriler, bu ve benzeri sistemlerin kullanımını kolaylaştıran ve sınırlayan tasarımsal etkenlerin ortaya çıkarmasına katkı sağlayacaktır. Bunun yanı sıra geliştirilen sistemin oyun içeriklerinde kişiselleştirilme imkânı bulunması öğrenenler arasındaki bireysel farklılıklara daha fazla dikkat edilmesi açısından, sürekli geribildirim sağlanması ise davranış değişikliğinin sağlanması açısından önemlidir. Bu araştırma kapsamında “egzersiz kullanıcısı için geliştirilen üç-boyutlu oyunun kolay kullanımını sağlayan ve kullanımını sınırlayan bileşenler nelerdir?” , “egzersiz kullanıcısı için geliştirilen web takip sisteminin kolay kullanımını sağlayan ve kullanımını sınırlayan bileşenler nelerdir?” ve “uzmanlar için geliştirilen web takip sisteminin kolay kullanımını sağlayan ve kullanımını sınırlayan bileşenler nelerdir?” sorularına cevap aranmıştır. Araştırma modeli olarak biçimlendirici araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın grubu kolay erişilebilir örnekleme ile “sağlıklı yaşam merkezleri”, “egzersiz danışmanlık merkezleri” ve “spor merkezlerinde” hizmet alan veya daha önceden hizmet almış kişilerden veya bu ortamlarda uzman olarak çalışan veya çalışmış gönüllü olmayı kabul eden ve sistemi daha önceden kullanmamış kişilerden oluşmaktadır. Araştırmanın tüm vii aşamalarında egzersiz kullanıcıları için on bir, uzman kullanıcılar için on bir olmak üzere toplamda yirmi iki gönüllü kullanıcı katılmıştır. Veriler “veri tabanı kayıtları”, “ekran kaydı”, “gözlem” ve “görüşme” ile toplanmıştır. Geliştirilen üç-boyutlu oyun ve web takip sisteminin araştırma süreci pilot öncesi, pilot ve uygulama olmak üzere üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Gönüllü katılımcılar ile araştırmacının ortak olarak belirlediği bir noktada katılımcılara verilen görev listeleri ile bir takım görevlerin yapılması istenmiştir. Bu kapsamda görevler yapılırken ekran kaydı, gözlem ve veri tabanından elde edilen veriler ile veri toplama işlemi gerçekleştirilmiştir. Buna ek olarak görevlerin tamamlanmasının ardından ise yarı yapılandırılmış bir görüşme ile kullanıcılardan veriler toplama işlemine devam edilmiştir. Gözlem ile toplanan veriler “başarı oranı”, “tamamlanma süresi” ve “verimlilik” başlıkları altında, memnuniyet ve veri tabanı kayıtları ise “puan miktarı”, “hata miktarı”, “tamamlama süresi” ve “memnuniyet” başlıkları altında betimsel olarak analiz edilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen veriler için ise içerik analizi yapılmıştır. Sonuçlar bölümünde hem egzersiz kullanıcıları hem de uzman kullanıcılar için sistem kullanımını kolaylaştıran ve sınırlandıran bileşenler raporlandırılmıştır. Bu raporlar hem uzman grubunda hem de egzersiz katılımcıları grupları için genel olarak sistemin kullanım kolaylığı, harcanan süre ve memnuniyeti açısından yüksek olarak çıkarken, uzman grubu için destek orta seviye, egzersiz katılımcıları için ise yüksek olarak belirtilmiştir. Öneriler ise araştırmacılara ve geliştiricilere yönelik olmak üzere iki başlıkta raporlandırılmıştır