Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, AĞIZ, DİŞ VE ÇENE CERRAHİSİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DİLARA NUR ÖZTÜRK
Danışman: İnci Rana Karaca
Özet:
Ağız kanserleri oral kavitenin herhangi bir yerinde ortaya çıkabilen ve erken dönemde teşhis edilip
tedavisine başlanmadıkça yüksek mortalite oranlarıyla seyreden kanserlerdir. Bu kanserlerin
yaklaşık %90’ını oral skuamoz hücreli karsinomlar oluşturmaktadır. Günümüzde alternatif kanser
tedavi araçları bulmak amacıyla pek çok çalışma yürütülmektedir. Özellikle gelişmekte olan
ülkelerde çeşitli bitkiler, bitki ekstreleri ve bitkilerden elde edilen kimyasalların kemopreventif
etkinliğini inceleyen pek çok araştırma yapılmaktadır. H. perforatum insan için pek çok yararlı
etkiye sahip olduğu bilinen, geçmişten günümüze dünyada çeşitli yerlerde geleneksel tıpta
kullanılagelmiş bir bitki türüdür. Bu çalışmanın amacı, 7,12-dimetilbenz(a)antrasen ile oluşturulan
rat oral skuamoz hücreli karsinom modelinde H. perforatum ekstresinin kemopreventif etkinliğinin
ve antioksidan savunma sistemleri üzerindeki etkilerinin incelenmesidir. Bu çalışmada, H.
perforatum’un antioksidan etkinliği, radikal giderici aktivitesi ve fenolik madde içeriği in vitro
olarak belirlenmiş ve çalışmanın in vivo kısmında kullanılmak üzere ekstre hazırlanmıştır. In vivo
çalışma protokolünde 30 adet Wistar erkek rat kontrol grubunda 6 diğer gruplarda 8’er hayvan
olacak şekilde rastgele 4 gruba ayrılmıştır (Grup 1: kontrol, Grup 2: DMBA grubu, Grup 3:
HP+DMBA grubu, Grup 4: HP grubu). Uygulama yapılan dokulardaki ve kandaki antioksidan
savunma mekanizmaları biyokimyasal ve immünohistokimyasal olarak, bağ dokudaki kanseröz
değişiklikler immünohistokimyasal olarak, dokuda meydana gelen epitelyal değişikliklerin
mevcudiyeti ve dereceleri ise histopatolojik olarak değerlendirilmiştir. Ekstrenin antioksidan
savunma sistemi üzerinde özellikle kanserojenle birlikte uygulandığında bazı antioksidan enzimleri
baskılayıcı etki gösterdiği görülmüştür. İmmünohistokimyasal incelemede bağ dokusuna kadar
invaze olan lezyonların oluşmadığı değerlendirilmiştir. Histopatolojik inceleme sonuçlarına göre H.
perforatum ekstresinin kanseröz değişiklikleri %100 önlemese de kemopreventif etki gösterdiği
tespit edilmiştir. Bu bitkinin umut vadeden bir kemopreventif ajan olduğu ve bu çalışmanın
sınırlılıklarının aşıldığı araştırmalar ve doz çalışmaları yapılarak ekstrenin tam potansiyelinin
değerlendirildiği çalışmalara ihtiyaç olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Hypericum perforatum, antioksidan, ağız kanseri, oral skuamoz hücreli
karsinom