Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEVİLAY ALTUN
Danışman: Bilal Atasoy
Özet:
Dijital teknolojilerin günlük
yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline gelmesiyle birlikte, üretilen veri
miktarı giderek artmaktadır. Bu artış, verilerden anlamlı ve işlevsel bilgi
üretme ihtiyacını doğurmuş, bu doğrultuda veri bilimi disiplini kritik bir alan
haline gelmiştir. Veri bilimi alanındaki bu gelişmeler, eğitim bağlamında da
yeni bir yaklaşımın doğmasına neden olmuş ve "veri bilimi eğitimi"
kavramı gündeme gelmiştir. Günümüzde bireylerin neredeyse her etkileşimi veri
üretimiyle ve üretilen bu verilerden anlam çıkarma ile yakından ilişkili olduğu
için, çocukların erken yaşlardan itibaren veriye dayalı düşünmeyi öğrenmeleri
büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda, veri bilimi eğitiminin yalnızca
yükseköğretim düzeyine değil, K12 düzeyine de entegre edilmesi gerekliliği
ortaya çıkmıştır. Bu araştırmanın amacı, veri bilimi eğitiminin
ortaokul öğrencilerinin bilgi işlemsel düşünme, problem çözme becerileri ve
akademik başarıları üzerindeki etkisini belirlemektir. Çalışma, 2024–2025
eğitim-öğretim yılında Kırıkkale il merkezindeki iki farklı ortaokulda 6. sınıf
düzeyinde öğrenim gören toplam 268 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada
karma yöntem desenlerinden açımlayıcı sıralı desen kullanılarak, nicel ve nitel
veriler bir arada analiz edilmiştir. Nicel boyutta ön test–son test kontrol
gruplu deneysel desen kullanılmış, deney grubuna 6 hafta boyunca GAISE II
çerçevesine dayalı veri bilimi eğitimi verilmiştir. Araştırma sonuçları veri
bilimi eğitiminin öğrencilerin bilgi işlemsel düşünme becerilerinde ve akademik
başarılarında anlamlı artış sağladığını göstermektedir. Problem çözme
becerileri üzerinde ise olumlu bir artış sağlanmakla birlikte anlamlı bir fark
görülmemiştir. Nitel bulgular, öğrencilerin eğitim sürecine dair algılarını derinlemesine
bir şekilde ortaya çıkarmıştır. Öğrenciler veri bilimi eğitiminin problem
çözme, karar verme, plan yapma ve veriye dayalı düşünme gibi bilişsel
becerilerini geliştirdiğini ifade etmişlerdir. Çalışma sonuçları veri bilimi
eğitiminin ortaokul düzeyinde hem bilişsel hem de akademik gelişimi
destekleyici rolünü ortaya koymakta, K12 düzeyinde veri bilimi eğitiminin ders
programlarına entegre edilmesinin faydalı olabileceğini göstermektedir.