Evrensel Tasarım Yaklaşımı kapsamında otobüs durağı tasarımı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEHER DEMİR

Danışman: VEYSEL ÖZDEMİR

Özet:

Bu çalışmada evrensel tasarım kavramına ait literatür araştırmasının yanısıra örnek bir tasarım çalışması yapılması amaçlanmıştır. Bu tasarım için kullanıcı profilinin çok geniş olduğu şehir içi otobüs durakları seçilmiştir. Tezin ilk bölümünde evrensel tasarım kavramı açıklanmış, tarihi hakkında bilgi verilmiş, ilkeleri örneklerle açıklanmıştır. Devamında tasarımı yapılacak olan otobüs durakları ile ilgili erişilebilirlik verileri paylaşılmıştır. Yurtiçi ve yurtdışı kaynaklardan konu ile ilgili hazırlanmış rapor ve rehberler incelenmiş, tasarıma uygulanması gereken veriler derlenmiştir. Bu bilgiler ışığında ürün tasarımı aşamasına geçilmiştir. Tasarım sürecinde tasarım odaklı düşünme adımları izlenmiştir. Empati bölümünde kullanıcı davranışları gözlemlenmiş, farklı yeterlilik ve özellikteki kullanıcıların ihtiyaçları anlaşılmaya çalışılmıştır. Tanım bölümünde kullanıcı ihtiyaçlarından yola çıkılarak problem tanımı yapılmıştır. Fikir aşamasında problemler karşısında beliren ilk fikirler zihin haritalama ile düzenlenmiştir. Devamında fikirler eskizlere dökülerek ürün alternatifleri oluşturulmuş ve geliştirilerek son halini almıştır. Tasarlanan durak; kullanıcıların ihtiyaçlarını birleştirerek herkesin kullanabileceği şekilde çözümler sunduğu için benzerlerinden ayrılmaktadır. Evrensel tasarımın bütün maddelerini sağlamak ya da her kullanıcının ihtiyaçlarını giderebilmek her ne kadar imkansız görünse de, kullanıcılardan gelecek olumlu ya da olumsuz eleştirilere göre iyileştirilebilir