Temel eğitimde drama yöntemi ile sorumluluk değerinin öğretimi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Temel Eğitim ABD Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EBRU ÖZÇELİK

Danışman: Bekir Buluç

Özet:

Bu araştırmada ilkokul dördüncü sınıf Sosyal Bilgiler dersinde “Sorumluluk” değerinin öğretiminde drama yönteminin kullanılmasının öğrencilerin sorumluluk düzeylerine etkisi belirlenmiş, öğrencilerin bu konudaki görüşleri alınmış ve drama yöntemi ile sorumluluk değeri öğretimine ilişkin önerilerde bulunulmuştur. Araştırmada nitel ve nicel desenlerin birlikte kullanıldığı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda öntest-sontest kontrol gruplu model kullanılmıştır. Öğrencilerin sorumluluk seviyelerini belirlemek amacıyla Golzar (2006) tarafından geliştirilen “Sorumluluk Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunu ise öğrenci görüşmeleri ve araştırmacı gözlemleri oluşturmaktadır. Öğrenci görüşlerini belirmek için araştırmacı tarafından geliştirilen “Öğrenci Görüşme Formu” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılı güz döneminde Mardin iline bağlı bir merkez ilçe olan Artuklu ilçesinde bulunan bir devlet okulunda öğrenim görmekte olan 40 deney 40 kontrol grubu öğrencisi olmak üzere 80 ilkokul dördüncü sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada deney ve kontrol grupları yansız olarak oluşturulmuştur. Nitel veriler için ise nicel boyutta belirlenen deney grubundan basit tesadüfi örneklem yöntemi kullanılarak seçilen öğrencilerle nitel görüşme yapılarak elde edilmiştir. Araştırmanın nicel veri analizlerinde

vii

betimleyici analizlerden aritmetik ortalama, medyan, standart sapma, bağımlı gruplar t-testi, bağımsız gruplar t-testi kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise içerik analizi yaklaşımından faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda drama yöntemi ile “Sorumluluk” değeri öğretimi yapılan deney grubu öğrencilerinin tutum puanlarının uygulama öncesine göre arttığı ancak kontrol grubu öğrencilerinin tutum puanlarında bir atış olmadığı görülmüştür. Görüşmeler sonucunda ise uygulamadan sonra öğrencilerin “Sorumluluk” değerine ilişkin farkındalık düzeylerinin arttığı anlaşılmaktadır. Araştırmacı gözlemleri ile de öğrencilerin derslerden oldukça keyif aldığı ve değeri günlük hayata aktarımının bir başka ifadeyle içselleştirmenin kolaylaştığı görülmüştür. Bu da değer öğretiminde drama yönteminin oldukça etkili bir yöntem olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler : Değer, değer öğretimi, sorumluluk, drama yöntemi