Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FATMA BETÜL ASLAN
Danışman: Celal Turgut Koç
Özet:
Kişilerin bulundukları coğrafi özellikler, gelenek ve görenekleri, dini inanışları kültürü meydana getirmiştir. Kültür bir milletin biriktirdiği değerler bütünüdür. Hayatın her alanında kişiler arası iletişimi sağlayan dil, kültürün bir parçasıdır.
Kültürün yansımalarının görüldüğü dilin vazgeçilmez parçası deyimler ise dilde önemli yeri olan söz varlıklarıdır. Bir ifadeyi öz bir şekilde anlatmayı hedefleyen deyimlerin sayısı dilin zenginliğinin göstergesidir. Deyimler, bir dile ait özel söz varlıkları olup, bünyelerinde kendine has anlamlar barındırmaktadır. Bu nedenle bir dilin yapıtaşlarından olan kalıplaşmış ifade biçimi deyimler, çevirmenler için çeviride zorluk oluşturabilmektedir. Bu zorluğu aşmak için çevirmenler iki dile de hâkim olmalı, birebir çeviri yapmak yerine anlama odaklanmalı ve çeviride hedef dile en yakın deyimi bulup eşdeğerliği sağlamalıdır. Bu çalışmanın amacı, Yaşar Kemal’in ‘Yer Demir Gök Bakır’ adlı romanı ile Arapça çevirisinde yer alan deyimleri eşdeğerlik bağlamında inceleyip, çeviride hangi deyimin/ifadenin hangi deyim/ifade yerine kullanıldığını göz önüne sermektir. Çalışmada, Türkçede sık kullanılan yüz doksan deyime yer verilmiş, ancak bu deyimler arasından örneklem olarak seçilen doksan dokuz deyimin Arapça çevirileriyle ilgili çeviride Mona Baker’ın eşdeğerlik stratejileri temel alınarak karşılaştırma yapılmıştır. Çalışma yedi bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölümde giriş, ikinci bölümde, yazın çevirisi, üçüncü bölümde deyim ve tanımı, dördüncü bölümde Arapçada deyim kavramı, beşinci bölümde deyim çevirisi, altıncı bölümde seçilen deyimlerin eşdeğerlik bağlamında incelenmesi, yedinci bölümde sonuç ve kaynakça yer almaktadır.
Anahtar Kelimeler : Arapça, Yazın Çeviri, Eşdeğerlik, Deyim