Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: PINAR YAVUZKANAT
Danışman: MEHMET AKİF BAKIR
Özet:Sosyal ve ekonomik araştırmalarda geniş kullanıma sahip olan dinamik panel veri analizi yöntemleri yoksulluk gibi problemler için önemli sonuçlar ortaya koymaktadır. Bu çalışma ile literatürde dinamik panel veri analizinde kullanılan çeşitli yöntemler öznel yoksulluk problemi ile birlikte ele alınmıştır. Böylece, hanelerin yoksunluk algısına dayalı olan öznel yoksulluğun Türkiye için süreklilik durumunun analiz edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın birincil analizi kapsamında, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması yatay ve panel veri setleri üzerinden farklı metodolojilere dayalı olarak Türkiye için öznel yoksulluk sınırları tahmin edilmiştir. Elde edilen bulgular, Türkiye için zaman içinde hızlı düşüş gösteren ve maddi yoksunluk ile karşılaştırıldığında daha düşük bir yoksunluk durumuna işaret etmiştir. İkincil analizler kapsamında, dinamik panel veri analizi altında farklı yöntemler ile Türkiye'de öznel ve göreli yoksulluktaki süreklilik durumu incelenmiştir. Süreklilik olasılıkları çok boyutlu yoksulluk tanımlamalarında kullanılan demografik, eğitim, sağlık, barınma ve işgücü boyutları altında modellenmiştir. Bulgular, öznel ve göreli yoksullukta başlangıç koşullarının etkisinin çok yüksek olduğunu göstermiştir. Geçmişinde yoksulluk hikayesine sahip olan hanelerin kullanılabilir gelirlerinde artış olsa bile bir süre daha kendilerini yoksun olarak hissetmeye devam ettiği görülmüştür. Hanenin eğitim profilinin yüksek olması öznel yoksullukta daha fazla olmakla birlikte hem öznel hem de göreli yoksullukta süreklilik olasılığını en fazla düşüren değişken olarak tahmin edilmiştir. Ayrıca göreli yoksulluk için hanenin istihdam profilinin yüksek olması, öznel yoksulluk için hanenin ev sahibi olması süreklilik olasılığının tahmininde yüksek düşürücü etki göstermiştir. Gerçek durum bağımlılığının etkisi öznel yoksullukta daha fazla olmakla birlikte, göreli yoksullukta birleştirilmiş durum bağımlılığı içindeki gerçek durum bağımlılığının ağırlığı daha fazla tahmin edilmiştir. Bu durum öznel yoksulluk halinde geçirilen sürenin göreli yoksulluktan nispi olarak daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur.