Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İSMAİL AYDIN
Danışman: Zafer Çimen
Özet:
Bu çalışmanın amacı rekreasyonel fiziksel aktivitelere düzenli katılan bireylerin ilgilenim,
algılanan sağlık çıktıları ve yaşam doyum düzeylerini tespit etmek ve değişkenler
aralarındaki ilişkiyi yapısal eşitlik modeliyle belirlemektir. Çalışmanın örneklemini fiziksel
aktiviteye katılan toplam 786 kişi oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak
Serbest Zaman İlgilenim Ölçeği (SZİÖ), Rekreasyonda Algılanan Sağlık Çıktıları Ölçeği
(RASÇÖ) ve Yaşam Doyum Ölçeği (YDÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde ölçüm
araçlarının iç-tutarlılıkların incelemesi için Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı
hesaplanmıştır. Katılımcıların çeşitli demografik özelliklerine göre SZİÖ, RASÇÖ ve
YDÖ düzeylerini değerlendirmek için MANOVA, T-TEST, ANOVA ve Person
Korelasyon testleri uygulanmıştır. Ayrıca ölçekler arasındaki ilişkiyi incelemek için
oluşturulan araştırma modeli Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) testiyle değerlendirilmiştir.
Araştırma bulgusu MANOVA sonuçlarında “cinsiyet”, “yaş”, “aktiviteye katılım şekli”,
“eğitim” değişkenlerine göre SZİÖ ve RASÇÖ toplam puanlarında; T-TEST ve ANOVA
sonuçlarında ise, “yaş”, “medeni hal”, “eğitim” ve “aktiviteye katılma durumu”
değişkenlerinin YDÖ toplam puanlarında anlamlı bir farklılık oluştuğu tespit edilmiştir.
Pearson Korelasyon testine göre ise SZİÖ, RASÇÖ ve YDÖ puanları ile “gelir”,
“aktiviteye düzenli katılım” ve “kulübe üyelik süresi” değişkenleri arasında pozitif yönde
bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca YEM analizi sonuçlarına göre, araştırma modeli
çerçevesinde oluşturulan hipotezlerin doğrulandığını tespit edilmiştir. Sonuç olarak serbest
zaman ilgilenimi, algılanan sağlık çıktıları ve yaşam doyum düzeylerinin katılımcıların
bazı demografik özelliklerine göre değiştiği söylenebilir. Bunun yanı sıra, katılımcıların
yaşam doyum düzeylerinin serbest zaman aktivitelerine duyulan ilgi ile aktiviteden
algıladıkları sağlık çıktı düzeylerinden etkilendiği, ayrıca algılanan sağlık çıktı düzeyleri
üzerinde aktivitelere yönelik oluşan ilgi düzeylerinin de etkili olduğu gözlemlenmektedir.
Anahtar Kelimeler : Fiziksel aktivite, İlgilenim, Sağlık çıktısı, Serbest zaman, Yaşam
doyumu