Ankara'da belediye hizmet binaları ve çevrelerinin ulaşılabilirlikle ilgili Türk Standartları bağlamında incelenmesi

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: AYŞE ŞEYMA ARSLANTAŞ

Danışman: CAN GÜNGÖR

Özet:

Çalışmada ele alınan başlıca problem, engellilerin yaşamları boyunca karşılaştıkları sorunlar arasında, mimari uygulamalardan kaynaklı engeller sebebiyle kamusal açık alanları etkin olarak kullanamaması, kamusal hizmetlerden yararlanamaması, kamuda görev alamaması ve temel vatandaşlık görevlerini bir başkasının yardımı olmadan gerçekleştirememesi durumudur. Engelli insanların kamusal görevlerini yerine getirebilmeleri ve kamusal hizmetlerden yararlanabilmeleri için, kamu yapıları ve yakın çevrelerinin engellilerle ilgili Türk standartları TS 12576 ve TS 9111 koşullarına uygun düzenlemelere sahip olması gerekmektedir. Bu çalışmada, Ankara'da kamu yapıları arasından belirlenen, halka birebir hizmet vermekte olan beş belediye hizmet binası ve yakın çevreleri bu standartlar gözetilerek oluşturulan değerlendirme formları vasıtasıyla, gözlem ve inceleme tekniğine dayalı veri toplanması ve karşılaştırılması yöntemi kullanılarak, incelenmiştir. Belirlenen yapılar ve yakın çevrelerinden elde edilen verilerin ulaşılabilirlik yönünden incelenerek değerlendirilmesi sonucunda, her bir eylem alanı için bir ulaşılabilirlik değeri (U.D.) ve her bir yapı için bir genel ulaşılabilirlik değeri (G.U.D.) tespit edilmiştir. Belirlenen bu mekânsal ulaşılabilirlik değerleri (U.D.), yapı içindeki alanlarda, yapı yakın çevrelerinde, yapı bütünü içinde ve her bir form bağlamında tespit edilen eksikliklerin, karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesine olanak sağlamıştır. Aynı zamanda her bir yapı ve eylem alanı da birbirleri ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Bu yöntemle incelendiğinde sonuçta, yapı yakın çevrelerine ait ulaşılabilirlik değerlerinin (U.D.) genel ulaşılabilirlik değerlerine (G.U.D) yaptığı katkının oldukça fazla olduğu ve ulaşılabilirliğin kentsel tasarım boyutunun da en az yapı içi tasarımlar kadar önemli olduğu görülmüştür.