HAVACILIK ENDÜSTRİSİNDE KULLANILMAK ÜZERE ALÜMİNYUM MALZEMELERİN KOROZYON DİRENCİNİN ARTTIRILMASI AMACIYLA YÜZEY KAPLAMASI GELİŞTİRİLMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Burhan GÜVEN

Danışman: Nursel Dilsiz

Özet:

Yüksek mukavemetli alüminyum alaşımları, alaşım ilavesinden (örneğin, Cu, Fe vb.) kaynaklanan arzu edilen mukavemet / ağırlık oranları nedeniyle havacılık ve havacılık endüstrilerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bununla birlikte, bu alaşım ilavesi,intermetalik içekrikleri çevreleyen alüminyumun oyuk korozyonuna neden olur. Korozyonu önlemenin etkili bir yolu, üst kaplama, astar ve dönüştürme kaplamasını içeren koruyucu kaplama sistemidir. Dönüşüm kaplaması, alaşım yüzeyiyle doğrudan temas halindedir ve hem korozyona karşı iyi bir koruma hem de yapışma yüzeyi sağlaması beklenir. Kromat dönüşüm kaplaması (CCC), havacılık endüstrisinde yaygın olarak kullanılmaktadır ve mükemmel aktif korozyon koruması ve alüminyum alaşımlarına yapışma sağlar. Ne yazık ki, Cr (VI) toksiktir ve kromat bir kanserojendir. Bu nedenle, CCC'nin yerine üç değerlikli krom proses kaplaması(TCP) ve krom içermeyen kaplamalar geliştirilmektedir. Bu tez, üç yüksek mukavemetli alüminyum alaşımında (2024-T3, 6061- T6 ve 7075-T6) TCP kaplama (Cr (III) içerikli) ve silan kaplamanın korozyona karşı direnci, kaplama kalınlığı, elektrik iletkenliğine karşı direnci ve boya yapışma performansı incelenerek günümüzde yaygın olarak kullanılan Cr içeren CCC ile karşılaştırılmıştır. Bu performans parametreleri MIL-DTL-5541/81706 standardında belirtilen metotlar ile gerçekleştirilerek karşılaştırma yapılmıştır. Ayrıca TCP, silan kaplama ve CCC yapılan 2024-T3 alaşımlarının yüzeyleri taramalı elektron mikroskobu (SEM) ile incelenerek kaplama yapılmamış paneller ile karşılaştırılmıştır. Yapılan testler sonucunda TCP kaplama (Cr (III) içerikli), CCC'nin diğer Cr içermeyen alternatifi silan içerikli dönüşüm kaplamalarıyla karşılaştırıldığında daha iyi korozyon koruması sağladığı görülmüştür. TCP kaplamasının korozyon performansı silan kaplamalar ile kıyaslandığında üç alüminyum alaşımında da iyi bir korozyon koruması sağlamıştır. 

Anahtar Kelimeler : Kimyasal yüzey işlem, metalik yüzey kaplama, kimyasal dönüşüm kaplaması, korozyon, krom içermeyen kaplama, silan