Anne-babaların ve okul öncesi öğretmenlerin cinsel istismara uğrayan çocuklara yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: DERYA NEVAL AYEKİN

Danışman: GÜLÜMSER GÜLTEKİN AKDUMAN

Özet:

Bu araştırma, "anne-babaların ve okul öncesi öğretmenlerin, cinsel istismara uğrayan çocuklara yönelik tutumlarının incelenmesi" amacıyla yapılmıştır. Bu kapsamda; Araştırmanın evrenini, 2012-2013 eğitim yılında içerisinde Ankara'nın Etimesgut merkez ilçesinde bulunan resmi ilköğretim okullarının anasınıfları ile resmi bağımsız anaokullarına devam eden 36-60 ay ve üzeri çocukların anne-babaları ve bu kurumlarda görev yapan okul öncesi öğretmenleri oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemi belirlenirken % 5 duyarlılık ve % 95 güven aralığı dikkate alınmış ve örneklem büyüklüğünün hesaplanmasında Ryan'ın (1995) formülünden yararlanılmıştır. Buna göre, 354 anne-baba, 18 okul öncesi öğretmeni denek sayıları olarak belirlenmiş, ulaşılan 210 anne-baba ve 18 öğretmen ise araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada anne-babaların ve okul öncesi öğretmenlerinin demografik özelliklerini belirleyebilmek için araştırmacı tarafından geliştirilen anne-babalar ve öğretmenler için ayrı düzenlenen, "Kişisel Bilgi Formu"; anne-babaların ve okul öncesi öğretmenlerinin cinsel istimara uğrayan çocuklara yönelik tutumlarını ölçebilmek için, "Cinsel İstismara Uğrayan Çocuklara Karşı Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPPS 20 paket programında bağımsız değişkenlerin kategori sayısına göre, bağımsız örneklemler için t testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile incelenmiştir. Öğretmenlere ait örneklem büyüklüğünün düşük olması nedeniyle bu testlerin nonparametrik karşılıkları olan Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis H testi uygulanmıştır. Anlamlı çıkan farklılıklarda, grup farklılıklarını inceleyebilmek amacıyla Bonferroni testi uygulanmıştır. Yapılan istatistiklerde anlamlılık düzeyi olarak 0,05 seçilmiştir. Araştırma sonucunda anne-babaların cinsel istismara uğrayan çocuklara yönelik tutumlarının, anne-babaların cinsiyetine, cinsel istismara uğramış çocuk vakası görme durumuna, öğrenim durumuna, daha önce çocukta cinsel istismar konusunda eğitim alıp almama durumuna göre istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir (p > 0,05). Ayrıca anne-babaların cinsel istismara uğrayan çocuklara yönelik tutumlarının, anne-babaların yaşına, daha önce çocuk hakları konusunda eğitim alıp almama durumuna, daha önce çocuk ihmali ve istismarı konusunda eğitim alıp almama durumuna göre istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık gösterdiği bulunmuştur (p < 0,05). Okul öncesi öğretmenlerinin cinsel istismara uğrayan çocuklara yönelik tutumlarının, okul öncesi öğretmenlerin cinsel istismara uğramış çocuk vakası görme durumuna, yaşına, mesleki kıdemine, daha önce çocuk hakları konusunda eğitim alıp almama durumuna, daha önce çocuk ihmali ve istismarı konusunda eğitim alıp almama durumuna, daha önce çocukta cinsel istismar konusunda eğitim alıp almama durumuna göre istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık göstermediği saptanmıştır (p > 0,05).