KÂĞIT ESASLI AMBALAJLARDA KALİTE VE AĞIR METAL KAYNAKLI PROBLEMLERİN İNCELENMESİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BEKİR KESKİN

Danışman: Abdullah Kurt

Özet:

Ambalaj, tüketim dünyasında her geçen gün daha köklü bir yer edinmektedir. Kâğıt esaslı ambalajlar sürdürülebilir, çevre dostu, ekonomik ve kaliteli baskı sonuçları verebilmesi sebebiyle artan bir kullanıma sahiptir. Yapılan araştırmalarda kâğıt esaslı ambalajın doğada kendiliğinden bozunur, geri dönüştürülebilir olması gibi sebeplerle tüketiciler tarafından da bilinçli olarak tercih edildiği görülmektedir. Bu çalışmada yaygın kullanım alanı ve sağladığı avantajlardan dolayı artan bir kullanımı olan kâğıt esaslı ambalajlarda yaşanan kalite ve ağır metal kaynaklı sağlık problemleri incelenmiştir. Ambalaj sektöründe yaygın olarak kullanılan; kâğıt, PE kaplı karton ve kuşe karton sınıfında 10 farklı numune seçilmiştir. Kalite testleri olarak baskı işleminin mekanik dayanım özelliklerine etkisi, su buharı bariyer özellikleri ve yüzey özellikleri üzerine testler uygulanmış ve sonuçları irdelenmiştir. Ağır metal kaynaklı sağlık problemlerinin ortaya konması için kâğıt esaslı ambalaj örneklerinin yapısal kaynaklı ağır metal içeriği ve gıda ile temasından kaynaklı ağır metal migrasyon durumları incelenmiştir. Elde edilen ağır metal içeriği ile kâğıt esaslı ambalaj numunelerinin özellikleri arasındaki ilişki irdelenmiştir. Ayrıca hijyen testleri uygulanmıştır. Çalışmada baskı işleminin kâğıt esaslı ambalajların mekanik özelliklerine etki ettiği görülmüştür. Bu etki en fazla çekme direncinde yaşanırken en az etki katlanma direncinde tespit edilmiştir. Su buharı geçirgenliği testlerinde uygulanan farklı iklim koşullarından sıcak ve nemli şartlarda en fazla su buharı geçişi ve ambalaj numunesinde yapısal bozulmalar yaşanmıştır. Ağır metal testlerinde kâğıtların yapısal kaynaklı Hg, Pb, Cd, Zn, Ni, Cr ve Al içerikleri ve bu metallerin migrasyonları incelenmiştir. Yapısal kaynaklı ağır metal analizi ve migrasyon testleri sonucunda en büyük sorunların geri dönüşümlü kâğıt esaslı ambalajlarda yaşandığı tespit edilmiştir