Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Şükriye Gürbüz
Danışman: Halime Şenay Şen
Özet:
Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlık düzeyleri ve öğretim programına bağlılık durumlarının incelenmesidir. Bu amaçla, nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Gaziantep ili Şehitkamil ilçesindeki Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı devlet okullarında 2019-2020 eğitim öğretim yılı II. Dönemi ve 2020- 2021 eğitim öğretim yılı I. Döneminde görev yapan 449 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler, “Kişisel Bilgi Formu”; öğretim programı okuryazarlık düzeyi için “Eğitim Programı Okuryazarlığı Ölçeği (Bolat, 2017); öğretim programına bağlılık için “Öğretim Programına Bağlılık Ölçeği (Yaşaroğlu & Manav, 2015) aracılığıyla elde edilmiştir. Verilerin analizinde önce Kolmogorov- Smirnov normallik testi yapılmış sonrasında öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlık düzeyleri ve öğretim programına bağlılık durumlarını belirlemek için betimsel istatistiklerden ortalama ve standart sapma değerleri hesaplanmıştır. Öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlık düzeyleri ve programa bağlılıklarının cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediği bağımsız örneklem T-testi; branş, mezun olunan okul türü, mesleki kıdem ve görev yapılan okul kademesine göre farklılık gösterip göstermediğinin tespiti için tek yönlü varyans analizi yapılmıştır. Öğretmenlerin, öğretim programı okuryazarlık düzeyi ve öğretim programına bağlılık durumlarının arasında ilişki olup olmadığı “pearson korelasyon analizi” ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlık düzeyleri ve öğretim programına bağlılıklarının yüksek olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin okuryazarlık düzeyleri cinsiyetlerine göre değişmezken kadın öğretmelerin öğretim programına bağlılıkları daha yüksektir. En yüksek program okuryazarı olan öğretmenler Türkçe- Türk Dili Edebiyatı öğretmenleridir. Öğretmenlerin öğretim programına bağlılıkları branşlarına
vii
göre farklılık göstermemiştir. Eğitim fakültesinden mezun olan öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlık düzeyleri diğer fakültelerden mezun olan öğretmenlere göre daha yüksektir. Öğretmenlerin öğretim programına bağlılıkları mezun oldukları okul türüne göre farklılık göstermemiştir. Öğretmenlerin deneyimleri arttıkça öğretim programına bağlılıkları azalırken, öğretim programı okuryazarlıkları mesleki kıdemlerine göre değişiklik göstermemiştir. Öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlık düzeyleri ve öğretim programına bağlılıkları görev yaptıkları kademeye göre farklılık göstermemiştir. Son olarak, öğretmenlerin öğretim programı okuryazarlıkları ve öğretim programına bağlılıkları arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda öğretim programı okuryazarlığı yeterliliklerinin ve öğretim programına bağlılığın bütüncül yaklaşımla derinlemesine ele alınması; öğretim programı okuryazarlığı becerilerinin eğitim taksonomilerine göre sınıflandırılması; kadın öğretmenlerin program okuryazarlık düzeyleri ve öğretim programına bağlılıkları üzerine farklı yöntemlerle; öğretmenlerin programa bağlılıklarını etkileyen unsurları tespit eden çalışmalar yapılması ve mesleki kıdemi yüksek öğretmenlerin öğretim programına bağlılık düzeyleri ile mesleki deneyimin öğretim programına bağlılığa olan etkileri üzerine araştırmalar yapılması önerilmiştir. Ayrıca, öğretmen yetiştirme kurumlarının eğitim programlarında öğretim programı okuryazarlık yeterliliklerinin yerinin tespit edilmesi; öğretim programı okuryazarlığı için hizmet öncesi ve hizmet içi eğitim çalışmalarının planlanması, öğretim programına bağlılığı etkileyen faktörlerin tespiti ile akademi ve Millî Eğitim Bakanlığı iş birliği ile program geliştirme çalışmalarının yürütülmesi; mesleğe yeni başlayan öğretmenlerle deneyimli öğretmenler arasında partnerlik programları ile öğretim programına bağlılığın arttırılması tavsiye edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Öğretim programı, öğretim programı okuryazarlığı, öğretim programına bağlılık