İran ve Türk sporcular arasındaki kültürel bakış açılarının karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: PARVİZ SHAKOURİ

Danışman: TEKİN ÇOLAKOĞLU

Özet:

Bu araştırmanın amacı, İran ve Türk sporcularının kültürel bakış açılarının karşılaştırılmasıdır. Bu araştırmanın evrenini 2012-2013 yılında İran'ın Tabriz şehrıin ve Türkiye'nin Ankara ilindeki uluslararası-ulusal, il-ilçe kulüp ve okul yarışmalarına ve müsabakalarına katılan bireysel ve takım sporcuları oluşturmaktadır. Araştırmanın ana kütlesini Ankara şehrinin 12000 sporcusu ve İran'ın Tabriz şehrinin 10000 sporcusu oluşturmaktadır. Örneklem sayısı ise Morgan tablosunu kullanarak 2012-2013 yılında İran'ın Tabriz ilinden yarışmalara katılan ve rasgele örneklem yöntemiyle ulaşılan 400 ve Türkiye'nin Ankara ilinden yarışmalara katılan 390 olmak üzere toplam 790 sporcudan oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından hazırlanmış kişisel bilgi formuna ek olarak İran ve Türkiye sporcularının kültürel yönetim fikirlerinin anlaşılması ile ilgili olarak Hofstede tarafından geliştirilen ve dört alt boyutu olan Hofstede'in kültürel bakış ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin Cronbach Alpha için güvenirlilik katsayısı 0.86 olarak hesaplanmıştır. Veri toplama aracı, örnekleme giren öğrencilere araştırmacı tarafından uygulanmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde iki değişken için Ki-Kare testi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar, İran ve Türk sporcuları arasındaki kültürel bakış açılarının alt boyutlarından "Erillik Dişilik", "Bireycilik Toplumculuk" ve "Güç Mesafesi" değerlerinde istatistiksel açıdan anlamlı farklılıklar belirlenmiştir. İran sporcularının erillik boyutlarının Türk sporcularına göre daha baskın olduğu, Türk sporcularının da erillik özelliklerinin dişiliğe göre daha belirgin oldukları tespit edilmiştir. Bireycilik toplumculuk ve güç mesafesi alt boyutunda Türk sporcuları İran sporcularına göre toplumcu özellikleri ve güç mesafesi yüksek bir kültürel algıya sahip oldukları görülmektedir. Ayrıca Türk sporcularda eğitim durumu yükseldikçe toplumculuk tutumu daha yüksek çıkarken, İran'lı sporcularda lise mezunu olanların toplumculuk tutumu diğer kategorilere göre daha yüksek olarak saptanmıştır. Erillik-dişilik boyutunda, iki ülkenin takım sporcularını erillik algılarının, "bireycilik toplumculuk boyutunda iki ülkenin takım sporcularını toplumculuk algılarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak sporcularda eril özelliklerinin yüksek olması kazanma, yükselme tutkusu, kendine olan güven duygusu ve para kazanma arzusundan kaynaklanabilir. Güç mesafesinin yüksek çıkması spor örgütlerinde gücün merkezileştiği ve yöneticilerin oluşturduğu yapı içerisinde olması sebebiyle güç dağılımında adaletsizliklerin yaşandığı ve sporcularda eğitim seviyesi arttıkça, biz duygusunun, gruba adanmanın ve grubun menfatini daha ön planda tutma değerlerinin yükseldiği ve Türk sporcuları İran'lı sporculara göre riskten kaçınma eğilimlerinin daha belirgin olduğu söylenebilinir.