Türkiye'nin sera gazı salımlarının Kyoto Protokolü çerçevesinde risk yönetimi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Öğrenci: ÖZTÜRK SELVİTOP

Danışman: ADNAN SÖZEN

Özet:

Türkiye 17 Subat 2009 tarihi itibari ile Kyoto Protokolünü imzalayarak; protokolün gereklerini yerine getirebilmek için enerji kaynaklarının kullanımını planlarken iklim degisikligi ve emisyonlarla ilgili hususları da dikkate almalıdır. Bu çalısmada, veri zarflama analizi (VZA) kullanılarak enerji kaynaklarının kullanımına baglı olarak sera gazı emisyonları üretme potansiyeli açısından Türkiye'nin Avrupa Birligi (AB) ülkeleri ve Isviçre arasındaki durumu karsılastırmalı olarak ortaya konulmustur. VZA, karar verme birimlerinin (KVB) seçilen girdi ve çıktı degerleri kullanılarak, göreli etkinligin ölçüldügü ve değişkenler arasında herhangi bir analitik iliskinin bulunmadıgı parametrik olmayan bir yöntemdir. VZA yöntemi, hangi karar verme biriminin (bu çalışmada ülkeler) etkin oldugu ve etkin olmayan karar verme birimlerinin girdilerini çıktıya dönüstürme basarısızlıklarında girdilerindeki eksikliklerin belirlenmesini saglar. Türkiye, AB ve Isviçre ile birlikte toplam 29 ülkenin enerji kaynakları kullanımından kaynaklanan sektörel sera gazı emisyonu performans degerlendirmesi göreli olarak yapılmıstır. Bunun için sektöre göre enerji kaynagı kullanımı girdi olarak, sektörün ürettigi sera gazı emisyonları ise çıktı olarak düsünülmüs olup, altı farklı modelde etkinlik değerlendirmesi yapılmıstır.