Miyokard infarktüsü tanısı almış hastalarda tıkayıcı olmayan koroner arter hastalığı sıklığı ve ölüm oranı


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MURAT OĞUZ ÖZİLHAN

Danışman: HÜSEYİN MURAT ÖZDEMİR

Özet:

Akut miyokard infarktüsü, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde erişkin yaştaki bireylerde mortalite ve morbiditenin önemli sebeplerinden biridir. Akut miyokard infarktüsü tanısı konulan ve yapılan koroner anjiyografi sonucunda tıkayıcı olmayan koroner arter hastalığı saptanan belirli bir hasta grubu mevcuttur. Bu hasta grubuna tıkayıcı olmayan koroner arterli miyokard infarktüsü (MINOCA) adı verilmiştir. Bu çalışmanın amacı; MINOCA sıklığının ve mortalite oranlarının saptanıp, tıkayıcı koroner arter hastalığına sahip hastalara göre klinik farklılıklarının ortaya konmasıdır. Çalışmamız tek merkezli ve retrospektif olarak planlanmıştır. Ağustos 2013 – Nisan 2018 tarihleri arasında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisi’ne başvuran ve o tarih itibariyle geçerli tanı kriterlerine göre akut miyokard infarktüsü tanısı alan hastalar saptanmış ve çeşitli sebeplerle koroner anjiyografi yapılamayan hastalar çalışma dışı bırakılmıştır. Ardından koroner anjiyografi laboratuvarımızda bulunan, anjiyografi kayıt sistemi üzerinden tüm hastaların anjiyogramları değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme ile herhangi bir majör epikardiyal koroner arterde %50 ve üzeri darlık bulunan hastalar MICAD, bulunmayan hastalar ise MINOCA grubuna alınmıştır. Sonrasında her iki grubun klinik özellikleri, hastane içi ve hastane dışı mortaliteleri karşılaştırılmıştır. Vaka-kontrol uyumu metodu ile oluşturulan ve MINOCA hastalarına benzer bazal klinik özellikleri olan bir MICAD altgrubunun mortalitesi ile MINOCA mortalitesi de karşılaştırılmıştır. Çalışmaya 857 hasta dahil edilmiştir. Ortalama takip süresi 32,7±16,9 aydır. Koroner anjiyografi bulgularına göre sınıflandırıldığında olguların 98’i MINOCA, 759’u ise MICAD olgusudur. MINOCA hasta grubunun, tüm hastalar 69 içindeki oranı %11,4 olarak bulunmuş olup daha genç hastalardan oluşmaktadır (49,5±16,7 yıl, 61,5±12,8 yıl; p=0,0001). MINOCA hastalarındaki kadın cinsiyet oranı, MICAD grubuna göre istatistiksel olarak daha fazladır (%37,8’e karşı %22,7; p=0,001). Sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonu MINOCA’ da %54,6±10,1 iken MICAD’ da %48,5±9,3’ dür (p=0,0001). MINOCA grubundaki hastalarda diabetes mellitus, hipertansiyon ve hiperlipidemi sıklığı anlamlı olarak daha azdır (p=0,0001; p=0,0001; p=0,019). Ayrıca MINOCA grubunda, koroner arter hastalığı ve aile öyküsü, diğer gruba göre daha düşüktür (p=0,0001; p=0,0001). MINOCA olgularında AMI tipinin daha sıklıkla NSTEMI şeklinde olduğu saptanmıştır (MINOCA %63,3; MICAD %44,8; p=0,001). MINOCA sıklığı STEMI olgularında %7,9 (36 hasta) iken, NSTEMI olgularında bu oran %15,4 (62 hasta)’dür (p=0,001). Hastane içi ve hastane dışı ölümlere baktığımızda; MINOCA hastalarının hastane içi ölüm oranı %1 iken, hastane dışında bu oran %7,1’dir. Tıkayıcı KAH ile birlikte MI grubunda (MICAD) hastane içinde kaybedilen hasta sayısı 39 (%5,1) iken hastane dışında bu sayı 100 (%13,1)’ dür. Toplam mortalite oranı MINOCA grubunda anlamlı olarak daha az saptanmıştır (p=0,01). Diğer taraftan mortaliteye katkısı olduğu düşünülen risk faktörlerinin etkisini en aza indirmek amacıyla vaka-kontrol uyumu yöntemi kullanılarak risk faktörleri eşleştirilmiş MICAD grubu ile MINOCA grubu karşılaştırıldığında, her iki grupta mortalitenin benzer olduğu saptanmıştır (p=0,59). Sonuç olarak, bizim serimizde MINOCA sıklığı % 11,4 olarak saptanmıştır. MINOCA hastaları MICAD hastalarına göre demografik özellikleri ve kardiyovasküler risk faktörleri sıklığı açısından farklılıklara sahiptir. İlk bakışta MINOCA grubunun sağ kalımı daha iyi görünse de, benzer klinik özellikler taşıyan hastalar irdelendiğinde MINOCA’nın mortalitesinin MICAD’dan farklı olmadığı görülmüştür.