SEVİYE BELİRLEME SINAVI'NA HAZIRLANAN İLKÖĞRETİM 6., 7. VE 8. SINIF ÖĞRENCİ VELİLERİNİN PSİKOLOJİK BELİRTİLERİ VE STRESLE BAŞA ÇIKMA TUTUMLARI (KIZILCAHAMAM ÖRNEĞİ)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Selda SAKIZCIOĞLU

Danışman: GALİP YÜKSEL

Özet:

Bu araŞtırmanın amacı; Seviye Belirleme Sınavı'na (SBS) hazırlanan ilköğretim 6., 7. ve 8. sınıf öğrenci velilerinin psikolojik belirtilerini ve stresle başa çıkma tutumlarını incelemektir. Çalışma grubu, 2008-2009 eğitim-öğretim yılında Ankara ili Kızılcahamam ilçe merkezindeki ilköğretim okullarında öğrenim gören 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin araştırmaya katılmaya gönüllü 387 (193'ü kadın, 194'ü erkek) velisinden oluşmaktadır. Araştırmada, Şahin ve Durak tarafından (1994) Türkçeye uyarlanan Kısa Semptom Envanteri (KSE), Özbay tarafından (1993) geliştirilen Stresle Başa Çıkma Tutumları Ölçeği (SBTÖ) ve araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde frekans ve yüzde dağılımı, t testi, F testi, Kruskal Wallis H testi ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırmada anlamlılık düzeyi 0.05 olarak kabul edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre; çocukları SBS'ye hazırlanan velilerin KSE ile Somatizasyon, Obsesif-Kompülsif Bozukluk, Kişilerarası Duyarlılık, Depresyon, Anksiyete Bozukluğu ve Fobik Anksiyete alt ölçek puanları ve Ek Maddeler puanları cinsiyete göre farklılaşmaktadır. Araştırmaya katılan velilerin mesleklerine göre, KSE puanları ile Somatizasyon, Obsesif-Kompülsif Bozukluk, Kişilerarası Duyarlılık, Depresyon, Fobik Anksiyete, Paranoid Düşünce belirtileri ve Ek Maddeler puanları anlamlı olarak farklılaşmamakta; sosyo-ekonomik düzeylerine göre ise KSE ile Somatizasyon, Obsesif-Kompülsif Bozukluk, Depresyon, Anksiyete Bozukluğu ve Paranoid Düşünce alt ölçek puanları farklılaşmaktadır. Anne-babaların, çocuklarının günlük ortalama ders çalışma süresine göre, Anksiyete Bozukluğu ve Hostilite alt ölçek puanları farklılaşırken; çocuklarının dershaneye gidip gitmeme durumuna göre ise sadece Obsesif-Kompülsif Bozukluk alt ölçek puanları farklılaşmaktadır. Velilerin öğrenim durumlarına göre, KSE ve tüm alt ölçek puanları arasında anlamlı fark vardır. Bununla birlikte; çocukları SBS'ye hazırlanan velilerin yaşlarına, öğrenim durumlarına, çocuk sayılarına ve en çok izledikleri TV programı türüne göre, KSE ve tüm alt ölçek puanlarının farklılaşmadığı görülmüştür. Çocukları SBS'ye hazırlanan velilerin, cinsiyete göre, Kaçma-Soyutlama (Duygusal-Eylemsel) alt ölçek puanları arasında; öğrenim durumlarına göre, Aktif Planlama, Kaçma-Soyutlama (Duygusal-Eylemsel) ve Dine Sığınma alt ölçek puanları arasında fark vardır. Araştırmaya katılan velilerin, mesleklerine göre, Kaçma-Soyutlama (Duygusal-Eylemsel), Dine Sığınma ve Kaçma-Soyutlama (Biyokimyasal) alt ölçek puanlarının farklılaştığı görülmüştür. Çocukları dershaneye giden ve gitmeyen velilerin, sadece Kaçma-Soyutlama (Duygusal-Eylemsel) alt ölçek puanları; çocuklarının günlük ortalama ders çalışma süresine göre ise velilerin Dış Yardım Arama ve Dine Sığınma alt ölçek puanları farklılaşmaktadır. Anne-babaların, sosyo-ekonomik düzeylerine ve çocuk sayılarına göre, sadece Dine Sığınma alt ölçek puanlarının farklılık gösterdiği görülmüştür. Bununla birlikte; çocukları SBS'ye hazırlanan velilerin yaşlarına ve en çok izledikleri TV programı türüne göre, SBTÖ'nün tüm alt ölçek puanları farklılaşmamaktadır. Araştırma sonunda, ortaya çıkan sonuçlara dayalı olarak araştırmacı tarafından sunulan önerilere yer verilmiştir.