Romatoid artritli hastalarda skapular diskinezinin hastalık aktivitesi, yaşam kalitesi ve engel seviyesine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Öğrenci: MEHMET DELEN

Danışman: DERAN OSKAY

Özet:

Romatoid artrit (RA) genel populasyonun % 1'ini etkileyen, kronik, otoimmün bir hastalıktır. RA da görülen sinovyal inflamasyon; diğer patolojilerden farklı olarak, omuz yaralanmalarında ek risk oluşturmaktadır. RA lı hastalarda aktivite limitasyonları ile omuz fonksiyonları ilişkilidir. Ayrıca skapulanın omuz kinematiğine önemli katkısı vardır. Bu nedenle omuz problemi olan hastalarda skapular diskinezi (SD) değerlendirmesi gözardı edilmemelidir. Bu çalışmanın amacı omuz problemlerinin bildirildiği RA hastalığında skapular diskinezinin hastalık aktivitesi, yaşam kalitesi ve engel seviyesi üzerine etkisinin araştırılmasıdır. Çalışmaya 52 adet RA tanısı konmuş hasta dâhil edildi. Hastalar skapular diskinezisi olan (Grup 2) ve olmayan (Grup 1) şeklinde 26'şar kişilik iki gruba ayrıldı. Hastaların hastalık aktivitesi RADAI-5 anketi, engel seviyesi Kol, Omuz ve El Engel Anketi (DASH) ve Omuz Ağrı ve Engellilik İndeksi (SPADI), ağrı düzeyi Görsel Analog Skalası (VAS), normal eklem hareketleri (NEH) gonyometre, omuz çevresi kas kuvveti manuel kas kuvveti testi, skapular diskinezileri gözlemsel skapular diskinezi değerlendirmesi ve Lateral skapular kaydırma testi (LSKT), yaşam kaliteleri Romatoid Artrit Yaşam Kalitesi Anketi (RAQoL) ile değerlendirildi. Skapular diskinezili RA'lı hastaların DASH (p=0,001), SPADI (p<0,001), RADAI-5 (p<0,001), RAQoL (p<0,001), VAS sağ (p=0,002) ve sol (p=0,001) skorları diğer gruba göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha kötüydü. Hem iki grup arasında hem de her hastanın sağ ve sol omzunun NEH değerleri arasında fark bulunmadı (p>0,05). Grup 2 hastalarının SD'li taraf omuz eksternal rotasyon kas kuvveti, diğer omzun eksternal rotasyon kas kuvvetinden istatistiksel olarak anlamlı derecede düşüktü (p=0,046). Ancak Grup 2 hastalarının iki omzu arasında diğer omuz çevresi kasları arasında fark bulunmadı (p>0,05). Grup 1 hastaların ise sağ ve sol omuz çevresi kaslarının hiçbirisinde fark yoktu (p>0,05). İki grupta da sağ ve sol omuz ağrı seviyeleri benzerdi (p>0,05). Sonuç olarak SD bulgusu olan RA lı hastaların klinik bulguları SD bulgusu olmayan RA lı hastalardan daha kötüydü.