Brillouin saçılması tabanlı fiber optik sensör tasarımı ve gerçekleştirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: MURAT YÜCEL

Danışman: MURAT YÜCEL

Özet:

Fiber optik kablolar iletişim sistemlerinin yanı sıra fiziksel ve kimyasal büyüklüklerin algılanması amacıyla da yaygın bir şekilde kullanılmaktadırlar. Bu değişimler, fiber optik kabloda ilerleyen ışığın fazı, dalga boyu ve yoğunluğu gibi özelliklerini etkilemektedir. Bu amaçla çeşitli algılama teknikleri geliştirilmiştir. Bu tekniklerden en önemlileri yoğunluk modülasyonlu, faz modülasyonlu, polarizasyon modülasyonlu ve dalga boyu modülasyonlu algılayıcılar olup, bunlardan dağıtık fiber optik algılayıcılar fiber kablonun her bir noktasında meydana gelen değişimleri algılama kapasitesiyle öne çıkmaktadır. Bu tez çalışmasında, Brillouin tabanlı, hızlı ve çözünürlüğü yüksek bir algılama sistemi deneysel olarak analiz edilmiştir. Bu amaçla öncelikle, Brillouin saçılması tabanlı dağıtık algılayıcıya ait benzetimler OPTIWAVE OPTISYSTEM 7.0 programı ile yapılmıştır. Daha sonra uygun optik kablo seçimi için deneysel düzenek oluşturularak farklı türdeki fiberler için Brillouin frekans kayması ölçülmüştür. Test fiberi oluşturularak sıcaklık değiştirilmiş ve Brillouin frekans kaymasının değişimi incelenmiştir. Maksimum algılama uzunluğu için, sistemlerde 1550 nm bandındaki lazer sinyali tercih edilmiştir. Bu sinyal pals jeneratörü ve Mach-Zehnder modülatörü kullanılarak, sistemde farklı genişlikte darbeli optik sinyallere çevrilmiştir. Fiberden geri saçılan optik sinyaller bir veri işleme kartı ile toplanarak bilgisayara aktarılmıştır. Geliştirilen algoritma ve ara yüz ile optik kablodaki noktasal fiziksel değişimlerin izlenmesi ve kaydedilmesi sağlanmıştır. Deneysel Brillouin optik zaman bölgesi analizi düzeneği kurularak tek modlu fiber kablo üzerinde noktasal olarak ağırlık ölçümü gerçekleştirilmiş ve gerinim hesaplamaları yapılmıştır.