Coğrafya eğitiminde yer temelli öğretim yaklaşımına ilişkin öğretmen görüşleri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Öğrenci: NİLÜFER KÖŞKER

Danışman: SERVET KARABAĞ

Özet:

Araştırma, ulusal eğitim literatüründe daha önce yer almamış yer temelli öğretim yaklaşımı hakkında kuramsal bir alt yapı oluşturmak, Coğrafya Dersi Öğretim Programını yer temelli öğretim yaklaşımı boyutuyla irdelemek ve coğrafya öğretmenlerinin yer temelli öğretim yaklaşımına ilişkin görüşlerini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Bu nedenle araştırma alanında ilk olma özelliği taşımaktadır. Betimsel tarama modelindeki araştırmanın evrenini, Ankara ili merkez ilçelerindeki ortaöğretim kurumlarında görev yapan coğrafya öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örnekleminde ise 2010-2011 eğitim-öğretim yılında, bu ortaöğretim kurumlarında görev yapan 258 coğrafya öğretmeni yer almıştır. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen Coğrafya Eğitiminde Yer Temelli Öğretim Yaklaşımına İlişkin Öğretmen Görüşleri Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Veriler SPSS paket programı kullanılarak, yüzde, frekans, aritmetik ortalama, standart sapma, karşılaştırmaların yapılmasında t-testi ve tek yönlü varyans (ANOVA) ile çözümlenmiştir. Grup ortalamaları arasındaki farkın test edilmesinde 0.05 anlamlılık düzeyi esas alınmıştır. Araştırma sonucunda Coğrafya Dersi Öğretim Programının yer temelli öğretim yaklaşımının amaçlarına uygun bir şekilde geliştirildiği belirlenmiştir. Programın uygulanması boyutunda, coğrafya öğretmenlerinin yerel coğrafi şartlar ile coğrafya eğitimini ilişkilendirmede sınıf içi aktiviteleri daha sık kullandıkları, sınıf dışına yönelik aktiviteleri bazen ya da nadiren kullandıkları tespit edilmiştir. Öğretmenlerin özellikle sınıf dışı aktiviteleri mali yetersizlikler, zaman sıkıntısı, toplum ve aile desteğinin yetersizliği engelleri ile sık sık karşılaşmaları nedeniyle uygulayamadıkları belirlenmiştir. Öğretmenler yer temelli öğretimin, öğrencilerin yaşadıkları yerdeki doğal ve kültürel kaynakların önemini öğrenmelerinde, yakın çevrelerindeki sorunların farkına varmalarında ve yer ile insan arasında ilişkiyi kavranmalarında yüksek düzeyde etkili bir yaklaşım olduğunu belirtmişlerdir.