Öğretmen adaylarının eğim kavramı ile ilgili sahip oldukları kavram imajlarının ve matematiksel anlayışlarının incelenmesi üzerine bir durum çalışması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Öğrenci: FETİYE AYDENİZ

Danışman: HASAN HÜSEYİN UĞURLU

Özet:

Bu araştırmanın amacı; eğim kavramı ile ilgili öğretmen adaylarının sahip oldukları kavram imajlarını ve matematiksel anlayışlarını incelemektir. Ayrıca öğretmen adaylarının eğim kavramının farklı temsilleri arasındaki ilişkileri kurup kuramadıkları da araştırılmıştır. Katılımcılar, bir devlet üniversitesinin Orta Öğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Bölümü Matematik Öğretmenliği Anabilim Dalı'nda lisans eğitimi alan beş öğretmen adayıdır. Beş öğretmen adayı amaçlı örneklem tekniğine göre seçilmiş ve çalışmaya gönüllü olarak katılmışlardır. Veriler, görüşmeler ve öğrencilerin yazılı dokümanlarından elde edilmiştir. Araştırmanın modeli, nitel araştırma desenlerinden durum çalışmasıdır. Araştırmaya katılan her bir öğretmen adayı ayrı bir durum olarak incelenmiştir. Veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Yapılan analizde, katılımcıların sahip oldukları kavram imajlarını ve matematiksel anlayışlarını teşhis etmek üzere, görüşme sorularına odaklanılmıştır. Elde edilen veriler, Tall ve Vinner (1981) tarafından geliştirilen kavram imajı ve kavram tanımı yapısı esas alınarak analiz edilmiştir. Eğim kavramının, öğretmen adaylarının zihinlerinde en baskın olan temsilleri trigonometrik ve fiziksel temsillerdir. Bu durumun ortaya çıkmasında adayların lise ve üniversitede aldıkları eğitimin ve günlük hayat tecrübelerinin etkili olduğu düşünülmektedir. Görüşme sorularının bir kısmında, eğim kavramının farklı temsilleri arasındaki ilişkileri kurup kuramadıklarının incelenmesi ise dolaylı olarak öğretmen adaylarının matematiksel anlayışları hakkında bilgi vermiştir. Adayların, çeşitli matematiksel işlemler gerektiren bu görüşme sorularında, sorudaki verileri grafiğe doğru aktarabilmeleri durumunda eğim kavramının farklı temsilleri arasındaki ilişkiyi yüksek seviyede kurdukları görülmüştür. Araştırmada ayrıca bulgular çerçevesinde, bu konularda çalışma yapmak isteyen araştırmacılara ve eğitimcilere yönelik önerilerde bulunulmuştur.