Lise öğrencilerinin beslenme okuryazarlıkları ve beslenmeyle ilgili görüşleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Eğitimi Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YAĞMUR KARABAY

Danışman: Meryem Selvi

Özet:

Bu çalışmada farklı lise türlerinde öğrenim gören ergenlerin beslenme okuryazarlığı düzeyi ve sağlıklı beslenmeyle ilgili bilgilerinin saptanması hedeflenmiştir. Tarama modelinin kullanıldığı araştırma, 2018-2019 eğitim öğretim yılında Mardin ilinde Anadolu lisesi, fen lisesi, imam hatip lisesi, sağlık meslek lisesi ve mesleki ve teknik liselerinde 9, 10, 11 ve 12. sınıflarda öğrenim gören 613 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak Beslenme Okuryazarlığı Ölçeği ve Besin ve Beslenme Görüşme Formu kullanılmıştır. Araştırmada öğrencilerin beslenme okuryazarlıkları cinsiyet, okul türü, sınıf düzeyi, anne mesleği, baba mesleği, anne eğitim, baba eğitim, aylık gelir düzeyi değişkenleri açısından incelenmiştir. Beslenme okuryazarlığı sonuçlarına göre seçilen öğrencilerle görüşme yapılarak beslenmeyle ilgili sahip oldukları bilgiler araştırılmıştır. Görüşme formu “Yemenin Amacı”, “Yiyecek Miktarı”, “Belirli Yiyeceklerin Etkileri” ve “Dengesiz Beslenmenin Etkileri” olarak dört bölümden oluşmaktadır. Öğrencilerin demografik özellikleri için araştırmacı tarafından hazırlanan sorular ölçeğe eklenmiştir. Öğrencilerin beslenme okuryazarlık düzeylerinin cinsiyet, okul türü, sınıf düzeyine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği, anne mesleği, baba mesleği, anne eğitim, baba eğitim, aylık gelir düzeyine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık olmadığı belirlenmiştir. Görüşme sonunda öğrencilerin cevapları “Biyolojik, Psikolojik, Canlılık, Mekanik ve Fizyolojik” olarak gruplandırılmış, bu temalara uymayan cevaplar ise Kodlanamayan temasında toplanmış, toplamda 6 tema oluşturulmuştur. Yemenin amacıyla ilgili sorular en çok biyolojik temada, yiyecek miktarıyla ilgili soruları biyolojik temada, belirli yiyeceklerin etkisiyle ilgili sorular en çok fizyolojik temada, dengesiz bir beslenmenin etkileriyle ilgili sorular en çok biyolojik temada cevaplandırılmıştır. Sonuç olarak öğrencilerin çoğunluğunun beslenme okuryazarlığının orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Görüşmelerde, besin ve beslenmeyle ilgili yeterli bilgiye sahip olmadıkları tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler : Beslenme, beslenme bilgisi, beslenme okuryazarlığı, lise

öğrencileri, ergenlikte beslenme.