Türkçe fonetik temelli seslendirme ve yazma programının görme engelli öğrenciler tarafından klavye ile yazma becerilerinde etkililiği


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET SALİH KÜÇÜKÖZYİĞİT

Danışman: SALİH ÇAKMAK

Özet:

Bu araştırmanın genel amacı; görme engelli öğrencilerin akranları ile benzer zamanlarda yazma becerilerini kazanmalarına yardımcı olacağı düşünülen Türkçe Fonetik Temelli Seslendirme ve Yazma Programının öğrencilerin klavye ile yazma becerileri üzerindeki etkilerini gözlemlemektir. Bu genel amaç doğrultusunda, öğrencilerin klavye ile doğru bastıkları harf sayıları, yanlış bastıkları harf sayıları, bir harfe basmak için geçen süre değişkenleri açısından incelenmiştir. Değişen ölçütler deseninin kullanıldığı araştırmaya birincil duyu organı olarak dokunmayı kullanan, görme engelliler okulunda birinci ve ikinci sınıfa devam eden dört öğrenci katılmıştır. Araştırmada ilk olarak Türkçe Fonetik Temelli Seslendirme ve Yazma Programı geliştirilmiştir. Öğrencilere temel bilgisayar becerilerinin öğretilmesi ve pilot çalışma sonrasında öğretim oturumlarına başlanmıştır. Oturumlar bilgisayar rehberliğinde gerçekleştirilen uygulamada uygulamacı gerekli olmadıkça öğrenci ve bilgisayar rehberliğine müdahale etmemiştir. Dokuz farklı ölçüt düzeyi belirlenmiş ve öğrenciler bir ölçüt düzeyini kararlı bir şekilde gerçekleştirmeden bir sonraki ölçüt düzeyine geçilmemiştir. Öğretim oturumları haftada 3 veya 4 defa, her gün bir oturum ve her bir oturum 20 dakikadan az olacak şekilde uygulanmıştır. Öğretim oturumları sonrasında izleme oturumları yapılarak öğrencilerin kalıcılık düzeyleri incelenmiştir. Uygulamanın başlaması v vi ile öğrencilerin doğru bastıkları harf sayıları artmaya, yanlış bastıkları harf sayıları ve bir harfe basmak için geçen süre düşmeye başlamıştır. Okuma yazma bilen öğrenciler ortalama 40 (37 ve 43)oturumda tüm modülleri bitirirlerken, okuma yazma bilmeyen öğrenciler ortalama 54,5 (50 ve 59) oturumda tüm modülleri bitirebilmişlerdir. Uygulama sona erdikten iki, dört ve sekiz hafta sonra da öğrencilerin klavye ile yazma becerilerini yüksek oranda korudukları görülmüştür. Öğrencilerden, öğrencilerin öğretmenlerinden ve öğrenci velilerinden sosyal geçerlilik bilgileri toplanmıştır. Uygulama güvenirlikleri ve gözlemciler arası güvenirlik hesaplamaları uygulamanın yüksek güvenirlik düzeyinde gerçekleştirildiğini göstermektedir. Bilgisayar rehberliği öğrenciler, veliler ve öğretmenler tarafından olumlu tepkiler alırken, amaç ve etkiye yönelik olarak bir görüş birliğinden söz etmek mümkün değildir