Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik algılarında biyolojik çeşitlilik kavramının etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Eğitimi Bilim Dalı , Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NEVİN KOÇAK

Danışman: Ali Gül

Özet:

Araştırma kapsamında öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik algılarında ve farkındalıklarında biyolojik çeşitlilik temelli çevre eğitiminin etkisini ortaya koymak ayrıca bu eğitimin cinsiyet, akademik başarı, çevre ile ilgili bir sivil toplum kuruluşuna üye olma durumu ve Biyoloji Eğitimi Ana Bilim Dalı’nı tercih etme isteği değişkenlerine ait etkisini ölçmek amaçlanmıştır. Araştırma 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Gazi Üniversitesi, Biyoloji Eğitimi Ana Bilim Dalı 3. sınıfında okuyan 21 öğrenci ile yapılmıştır. Araştırma verilerini toplamak amacıyla, Güven ve Aydoğdu (2012) tarafından geliştirilen “Çevre Sorunlarına Yönelik Farkındalık Ölçeği”, öntest-sontest olarak kullanılmış, demografik özelliklerin belirlenmesinde ise kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Çalışmanın uygulama kısmında biyolojik çeşitlilik kavramı ve bu kavramın içeriği ile sınırlandırılmış eğitim materyali hazırlanmış ve dört haftalık bir öğretim sürecinde öğretmen adaylarına uygulanmıştır. Çalışmada SPSS veri analizi kullanılarak öğretmen adaylarına ait betimsel istatistikler elde edilmiştir. Çevre sorunlarına yönelik öntest ve sontestte elde edilen veriler Wilcoxen İşaretli Sıralar Testi ile analiz edilmiştir. Biyolojik çeşitlilik temelli çevre eğitiminin cinsiyet, çevre ile ilgili bir sivil toplum kuruluşuna üye olma durumu ve Biyoloji Eğitimi Ana Bilim Dalı’nı tercih isteği değişkenlerine ait etkisini ölçmek için araştırmada Mann Whitney U-Testi kullanılmıştır. Uygulamanın Akademik

vii

başarı değişkenine ait etkisini ölçmek için Kruskal-Wallis Testi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda biyoloji öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik farkındalıklarında uygulanan biyolojik çeşitlilik temelli çevre eğitimi uygulaması öntest ve sontest puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür (z = -4,019, p<0,05). Cinsiyet, akademik başarı, çevre ile ilgili herhangi bir sivil toplum kuruluşuna üye olma durumu ve Biyoloji Eğitimi Ana Bilim Dalı’nı tercih etme isteği değişkenlerine ait anlamlı bir farlılık gözlenmemiştir. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının biyolojik çeşitlilik kavramı ve içeriğine yönelik öğretim etkinliklerine katılımının çevre sorunlarına yönelik farkındalık ve algılarını olumlu yönde arttırdığı anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler : Çevre sorunları, Biyolojik çeşitlilik, Farkındalık, Çevre eğitimi