Al - Si alaşımlarında metalik sodyum ve antimon ilavesinin mikroyapı üzerine etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: APDULLAH AKBEY

Danışman: KADİR KOCATEPE

Özet:

Al-Si alaşımları düşük yoğunluk, mükemmel dökülebilirlik, yüksek dayanımağırlık oranı, korozyon ve aşınma dayanımı, basınç sızdırmazlık ve iyi kaynak edilebilirlik özelliklerinden dolayı en yaygın döküm alaşımlarından birisidir. Bu alaşımların uygulamaları otomotiv silindir kafaları, motor blokları, havacılık parçaları ve birleştirme parçalarından oluşmaktadır. Alüminyum-silisyum alaşımlarının mekanik özellikleri ötektik silisyumun şekil, boyut ve dağılımına bağlıdır. Keskin köşeli ve lamel şeklindeki kaba ötektik silisyum mekanik özellikleri düşürür. Al-Si alaşımlarına antimon ilavesi sadece lamel şeklindeki ötektik silisyumu incelttir. Bununla birlikte, lamel şeklindeki ötektik silisyumu yosun şekline dönüştüren Al-Si alaşımların modifikasyonu Na ve Sr ilaveleri ile sağlanabilmektedir. Bu çalışmada, Sb ve Na?un Al-%9.5Si alaşımında silisyuma etkileri metalografik gözlemleme, nicel ölçüm ve termal analiz teknikleri kullanılarak araştırılmıştır. Bu amaçla, değişik miktarlarda Sb (0,025 ?0,050 ?0,075 ? 0,1- 0,2-0,5 %ağırlıkça) ve metalik Na (0,012-0,025-0,05-0,075-0,1-0,15-0,175 %ağırlıkça) Al-%9.5Si sıvı alaşımına ilave edilmiştir.v Elde edilen sonuçlar aşağıda verilmiştir; 1- Al-%9.5Si alaşımına %0.1Sb ilavesi silisyumu inceltmiştir, 2- Al-%9.5Si alaşımına %0.1Sb ilavesi sıcaklığı 6oC düşürmüştür, 3- %0.1Sb ilavesi partiküller arası mesafede %69 azalmaya sebep olmuştur, 4- %0.1Na ilavesi ötektik silisyumu lamel yapıdan yosun yapıya değiştirmiştir, 5- Al-%9.5Si alaşımına %0.1Na ilavesi ötektik sıcaklığı 10oC düşürmüştür, 6- En düşük partiküller arası mesafe %0.1Na ilavesi ile elde edilmiştir, 7- Al-%9.5Si alaşımına %0.1Na ve %0.1Sb ilavesi yosun ötektik silisyum üretmiştir. Fakat yosun ötektik silisyum kabalaşmaya başlamıştır.