İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin boşluk tamamlama tekniğiyle belirlenen okuma seviyeleri ile okuduğunu anlama düzeylerinin karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Öğrenci: GÖKHAN UYANIK

Danışman: MUSTAFA ULUSOY

Özet:

Bu araştırmanın temel amacı, ilköğretim 5.sınıf düzeyinde öğrencilerin boşluk tamamlama testleriyle belirlenen okuma seviyeleri ile okuduğunu anlama düzeyleri arasında nasıl bir ilişki olduğunu ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın bir diğer amacı da ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuma seviyelerini belirlemek amacıyla kullanılabilecek en uygun boşluk tamamlama testini saptayabilmektir. Bu araştırmada, öğrencilerin okuma seviyelerini belirlemek amacıyla tarama modeli uygulanmış ve okuma seviyeleri ile okuduğunu anlama düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirleyebilmek için de ikili korelasyon tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Ankara ilinde orta sosyo-ekonomik düzeyi temsil ettiği varsayılan Yenimahalle ilçesinden amaçlı örneklem yöntemiyle seçilen 6 ilköğretim okulundaki toplam 365 5.sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmaya veri toplamak amacıyla, 2010-2011 eğitim-öğretim yılında MEB yayınevinin 5.sınıf Türkçe ders kitabından seçilen uygun bilgi verici metinlerin ayrı ayrı her altıncı, her yedinci ve her sekizinci kelimesinin silindiği ve toplam 50' şer boşluğun yer aldığı boşluk tamamlama testleri kullanılmıştır. Okuduğunu anlama düzeyini belirlemek amacıyla da bu metinlerin her birine ait, araştırmacı tarafından hazırlanan ve 6 sorudan oluşan okuduğunu anlama yazılı yoklama sınavları kullanılmıştır. Veri toplama araçlarını uygulama süreci olarak her sınıfta 60 dakikalık zaman dilimleri kullanılmıştır. Uygulama yapmak için girilen her sınıfta, öncelikle, 50 boşluktan oluşan her altıncı, her yedinci ve her sekizinci kelimenin silindiği boşluk tamamlama testleri araştırmacının kendisi tarafından öğrencilere, sınıf mevcuduyla orantılı olacak şekilde dağıtılmıştır. Uygulama sürecinin ikinci basamağında, aynı boşluk doldurma testlerinin tam metin halleri aynı öğrencilere dağıtılmıştır. Öğrencilerin bu metinleri bir kez okumalarının ardından bu metinler de tekrar araştırmacı tarafından toplanmıştır. Uygulama sürecinin son basamağında da dağıtılan metinlerle ilgili 6 sorudan oluşan okuduğunu anlama sınavları aynı öğrencilere dağıtılmış ve dağıtılan sınavların tekrar toplanmasıyla uygulama süreci son bulmuştur. Verilerin analizinde, öğrencilerin okuma seviyeleri ve okuduğunu anlama düzeyleri frekans ve yüzde teknikleri kullanılarak çözümlenmiştir. Okuma seviyesi ve okuduğunu anlama düzeyi arasındaki ilişki Pearson korelasyon tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Okuma seviyeleri ve okuduğunu anlama düzeyleri arasında cinsiyet değişkenine göre farklılık olup olmadığı bağımsız t-testi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular, her altıncı kelimenin silindiği boşluk tamamlama testiyle belirlenen okuma seviyeleri ile okuduğunu anlama düzeyleri arasında orta düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğunu, her yedinci ve her sekizinci kelimenin silindiği boşluk tamamlama testiyle belirlenen okuma seviyeleri ile okuduğunu anlama düzeyleri arasında ise yüksek düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir. Bu bulgular ışığında, İlköğretim 5. sınıf düzeyinde okuma seviyesini belirlemek amacıyla farklı boşluk tamamlama testleri kullanımına ve bu alanda ileride yapılabilecek bilimsel araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur.