Biyoloji öğretmenlerinin çevre etiği yaklaşımlarının ve farkındalık düzeylerinin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEMİHA BUDAK BALI

Danışman: Aysel Çağlan Günal

Özet:

Bu çalışmada Biyoloji öğretmenlerinin çevre etiği yaklaşımlarının ve farkındalık düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmadaki çalışma grubu 2018-2019 eğitim öğretim yılında devlet liselerinde çalışan gönüllü Biyoloji öğretmenlerinden oluşmaktadır. Biyoloji öğretmenlerinden verilerin toplanması amacıyla “Bilgi Formu’’, “Ekosentrik, Antroposentrik ve Çevreye Yönelik Antipatik Tutum Ölçeği’’ ve “Çevre Etiği Farkındalık Ölçeği’’ uygulanmıştır. Verilerin analizinde sosyal bilimler için istatistik programı olan SPSS kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, Biyoloji öğretmenlerinin ekosentrik tutumlarının ortalamanın üstünde, antroposentrik tutumlarının ortalamaya yakın ve çevreye yönelik antipatik tutumlarının ise ortalamanın altında olduğu; çevre etiğinin tanımı ve çevre sorunlarına karşı alınacak önlemlerde, çevre etiğinin ortaya çıkış nedenleri konusunda ve çevre etiğinin amacı konusunda farkındalıklarının yüksek düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ekosentrik ve çevreye yönelik antipatik tutumlar cinsiyete göre farklılaşmazken antroposentrik tutumun anlamlı bir farklılık gösterdiği; meslek yılına göre ise tutumlarda farklılaşma olmadığı görülmüştür. Çevre etiğinin tanımı, ortaya çıkış nedenleri ve çevre sorunlarına karşı alınacak tedbirler alt boyutlarında cinsiyete göre anlamlı bir fark bulunamamakla birlikte çevre etiğinin amacına yönelik anlamlı bir fark tespit edilmiştir. Meslek yılına yönelik bir farklılaşma kaydedilmemiştir. Biyoloji öğretmenlerinin, ekosentrik tutumları ve çevre etiğinin amacı ve çevre etiğinin ortaya çıkış nedenleri arasında pozitif yönde, antroposentrik tutumları ile çevre etiğinin tanımı arasında pozitif yönde, çevreye yönelik antipatik tutum ile çevre etiğinin tanımı, amacı, ortaya çıkış nedenleri ve çevre sorunlarına karşı alınacak önlemler arasında negatif yönde bir ilişki olduğu görülmüştür