Yeni tanılanan hematolojik maliniteli hastalarda egzersiz kapasitesi, fiziksel aktivite seviyesi ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ZELİHA ÇELİK

Danışman: Meral Boşnak Güçlü

Özet:

Hematolojik malinitelerin ve tedavi yöntemlerinin vücut sistemleri üzerinde olumsuz etkileri vardır. Literatürde, tedavilerin yan etkileri araştırılmıştır, ancak yeni tanılanan hematolojik malinite (YTHM) li hastalarda egzersiz kapasitesi, solunum fonksiyonları, fiziksel aktivite seviyesi, yaşam kalitesi, periferik ve solunum kas kuvveti, solunum kas enduransı, dispne, yorgunluk, anksiyete ve depresyonu değerlendiren çalışma yoktur. Bu çalışmanın amacı YTHM li hasta ve sağlıklı kontrollerde bu parametreleri karşılaştırmaktır. Yirmi üç hasta ve 20 sağlıklı birey dahil edildi. Egzersiz kapasitesi (6-DYT), solunum fonksiyonları (spirometre), fiziksel aktivite seviyesi (metabolik holter), yaşam kalitesi (EORTC QLQ-C30), solunum kas kuvveti (ağız basınç ölçüm cihazı) ve enduransı (artan eşik yükleme testi), periferik kas kuvveti (dinamometre), dispne (MMRC dispne ölçeği), yorgunluk (Yorgunluk Şiddet ölçeği), anksiyete ve depresyon (HAD ölçeği) değerlendirildi. Hastaların ölçülen ve beklenenin yüzdesi 6-DYT, PEF, MİP ve MEP; solunum kas enduransı, toplam ve aktif enerji harcaması, fiziksel aktivite süresi, ortalama MET, adım sayısı, EORTC QLQ-C30 ölçeğinin fonksiyonel, sosyal fonksiyon, genel sağlık durumu puanları sağlıklı kontrollerden anlamlı olarak düşüktü (p<0,05). Hastaların dispne, semptom ve yorgunluk alt ölçeklerinin puanları, yorgunluk ve depresyon puanları anlamlı olarak yüksekti (p<0,05). FVC, FEV1, FEV1/FVC, FEF%25-75, omuz fleksörleri ve abduktörleri, diz ekstansörleri, el kavrama kuvveti; ve anksiyete puanları gruplarda benzerdi (p>0,05). YTHM li hastaların pulmoner fonksiyonlar ve periferik kas kuvveti korunurken, egzersiz kapasitesi, solunum kas kuvvet ve enduransı, fiziksel aktivite seviyesi ve yaşam kalitesi bozulmuştu. Dispne, yorgunluk ve depresyon yaygındı. Hastalar en erken dönemde pulmoner rehabilitasyon programlarına dahil edilmelidir.