Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TEMEL EĞİTİM ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: RABİA ASAL
Danışman: Rabia Sarıkaya
Özet:
Bu araştırmanın temel amacı, mühendislik tasarım temelli gerçekleştirilen fen öğretimin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin bilimsel yaratıcılık ve eleştirel düşünme eğilimine etkisini incelemektir. Ayrıca bu çalışma kapsamında mühendislik tasarım temelli öğretim sürecinde ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin bilimsel yaratıcılıkları ve eleştirel düşünme eğilimi arasında bir ilişki olup olmadığı araştırılmıştır. Çalışma nicel yöntem desenlerinden eşleştirilmiş yarı deneysel desene uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemi 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılı Güz Döneminde Kayseri İlindeki bir ilkokulda 4. sınıfta öğrenim gören ve kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yoluyla seçilen 27 deney ve 26 kontrol grubu olmak üzere toplam 53 öğrenciden oluşmaktadır. Bu araştırmada veri toplama aracı olarak Hu ve Adey tarafından geliştirilen ve güvenirliği 0,89 olan “Bilimsel Yaratıcılık Ölçeği” ve Facione, Facione ve Giancarlo tarafından geliştirilen ve güvenirliği 0,88 olan “California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği” kullanılmıştır. Veri toplama araçları uygulama öncesinde ve sonrasında hem deney hem kontrol grubuna ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Araştırma 10 hafta boyunca devam etmiş ve derslerde hem deney hem de kontrol grubunda 5E öğrenme modeli kullanılmıştır. Deney grubunda 5E içine gömülü mühendislik tasarım temelli fen öğretimi uygulanmıştır. Bilimsel yaratıcılık
ve eleştirel düşünme eğilimi ölçeğinden elde edilen puanların gruplar arası
karşılaştırılmasında bağımsız örneklem t testi kullanılırken; gruplar içi ön test test-son test
karşılaştırılmasında eşleştirilmiş örneklem t testi kullanılmıştı kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre
deney grubu öğrencilerinin bilimsel yaratıcılık son t est ortalama puanları ( x̄=18,56 ) ile
kontrol grubu öğrencilerinin son test ortalama puanları (x̄=10,65 ) arasında deney grubu
lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu gözlenmiştir (p<0,05). Bununla birlikte
vii
deney grubu öğrencilerinin eleştirel düşünme son test ortalama puanları
deney grubu öğrencilerinin eleştirel düşünme son test ortalama puanları (x̄=234,56234,56) ile ) ile kontrol grubu öğrencilerinin son test ortalama puanlakontrol grubu öğrencilerinin son test ortalama puanları rı (x̄=218,92218,92) arasında deney grubu ) arasında deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu gözlenmiştir (p<0,05).lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu gözlenmiştir (p<0,05). Ayrıca bu Ayrıca bu çalışmada deney ve kontrol grubundaki 4. sınıf öğrencilerinin bilimsel yaratıcılık becerisi çalışmada deney ve kontrol grubundaki 4. sınıf öğrencilerinin bilimsel yaratıcılık becerisi puanları ile eleştirel düşünme eğilimi puanpuanları ile eleştirel düşünme eğilimi puanları arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için ları arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi yapılmıştır. Deney grubu öğrencilerinin Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi yapılmıştır. Deney grubu öğrencilerinin bilimsel yaratıcılık beceri puanı ile eleştirel düşünme eğilimi alt boyutlarından analitiklik bilimsel yaratıcılık beceri puanı ile eleştirel düşünme eğilimi alt boyutlarından analitiklik (r=,013,p=,948) arasında anlamlı,(r=,013,p=,948) arasında anlamlı, açık fikirlilik (r=,193,p=,334) arasında anlamlı, açık fikirlilik (r=,193,p=,334) arasında anlamlı, meraklılık (r=,257,p=,196) arasında anlamlı, kendine güven (r=,110,p=,585) arasında meraklılık (r=,257,p=,196) arasında anlamlı, kendine güven (r=,110,p=,585) arasında anlamlı, doğruyu arama (r=anlamlı, doğruyu arama (r=-,035,p=,864) arasında anlamlı, sistematiklik (r=,011,p=,955) ,035,p=,864) arasında anlamlı, sistematiklik (r=,011,p=,955) arasında anlamlı ve eleştirel düşarasında anlamlı ve eleştirel düşünme eğilimi toplam puanı (r=,181,p=,366) arasında ünme eğilimi toplam puanı (r=,181,p=,366) arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilememiştir.istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilememiştir. Kontrol grubu öğrencilerinin Kontrol grubu öğrencilerinin bilimsel yaratıcılık beceri puanı ile eleştirel düşünme eğilimi alt boyutlarından analitiklik bilimsel yaratıcılık beceri puanı ile eleştirel düşünme eğilimi alt boyutlarından analitiklik (r=,210,p=,320r=,210,p=,320) arasında) arasında anlamlı, açık fikirlilik anlamlı, açık fikirlilik (r=,172r=,172,p=,431,p=,431) arasında anlamlı, ) arasında anlamlı, meraklılık (meraklılık (r=, 203,p=,432203,p=,432) arasında anlamlı, kendine güven () arasında anlamlı, kendine güven (r=,035,p=,175r=,035,p=,175) arasında ) arasında anlamlı, doğruyu arama (anlamlı, doğruyu arama (r=,243,p=,742r=,243,p=,742) arasında anlamlı, sistematiklik () arasında anlamlı, sistematiklik (r=,r=,125,p=,125,p=,574574) arasında anlamlı ve arasında anlamlı ve eleştirel düşünme eğilimi toplam puanı (eleştirel düşünme eğilimi toplam puanı (r=,032r=,032,p=,652,p=,652) arasında ) arasında istatistiksel olarak istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilememiştir.anlamlı ilişki tespit edilememiştir. Bu çalışma sonucunda, mühendislik Bu çalışma sonucunda, mühendislik tasarım temelli fen öğretiminin öğrencilerin bilimsel yaratıcılık ve eleştirel düşünme tasarım temelli fen öğretiminin öğrencilerin bilimsel yaratıcılık ve eleştirel düşünme becerilerini becerilerini olumlu etkilediği tespit edilmiştir.olumlu etkilediği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler : Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretimi, Eleştirel Düşünme
Eğilimi, Bilimsel Yaratıcılık Becerisi