Yoğun bakım hastalarında deliryum risk faktörleri ve tedavi yöntemlerinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SELİN EREL

Danışman: LALE KARABIYIK

Özet:

Deliryum ani başlayan, bilişsel işlevlerde bozuklukla seyderen, bilinç durumunda değişiklik, dikkat bozuklukları, psikomotor aktivitede artma ya da azalma ve uyku siklusunda düzensizlik ile karakterize mental bir sendromdur. Bu çalışmada amacımız, kurumumuz yoğun bakımlarında deliryum insidansını belirlemek, risk faktörlerini ortaya koymak ve tedavisini değerlendirmektir. Anestezi, nöroloji ve genel cerrahi yoğun bakımlarında yatan toplam 212 hasta çalışıldı. Çalışma kriterlerine uyan her hastaya yatışı sırasında günde iki kez CAM ICU ile deliryum tanı testi yapıldı ve yoğun bakımda yattıkları süre risk faktörü olabilecek durumlar kayıt altına alındı ve uygulanan tedavi sonrası tekrar değerlendirildi. Deliryum insidansı %32.5 olarak bulundu. Deliryum gelişmesinin yatış süresini artırdığı bulundu (p<0.001). Deliryum gelişen hasta grubunda yaş ortalaması 67.46±2.00 olup gelişmeyen grup yaş ortalamasına (52.48±1.62) göre daha yüksekti (p<0.001). Görme bozukluğu (p<0.001), işitme bozukluğu (p=0.001), eğitim durumu (p=0.024), hipertansiyon (p=0.002), mekanik ventilasyon (p=0.001), oksijen ihtiyacı (p=0.002), midazolam infüzyonunun (p=0.025), propol infüzyonunun (p=0.042), enfeksiyonun (p<0.001), SOFA (p=0.001), APACHE II (p<0,001), nazogastrik sonda ( p=0.012), aspirasyon (p<0.001) aspirasyon sayısı (p<0.001), enteral beslenme (p<0.025 ), albumin (p=0.025), steroid (p=0.024), hiperkarbi (p=0.039) hipoksi (p=0.039), uyku bozukluğu (p<0.001) ile arttığı 80 görüldü. Oral beslenme (p<=0.001) ve mobilizasyonun (p=0.003) ise deliryum gelişimini önlediği bulundu. Sonuç olarak görme ve işitme bozukluğu, eğitim durumu, hipertansiyon ve kalp hastalığı, hemodinamik değişimler, sonda kullanımları, enfeksiyon, midazolam ve propol infüzyonu, konstipasyon, albumin ve steroid kullanımı, enteral beslenme, mekanik ventilasyon ve ileri yaş, artmış yatış süresi ve yüksek SOFA ve APACHE II skorlarının deliryum için yüksek risk faktörü olduğunu bulduk. Yoğun bakımlarda deliryum insidansını azaltmak için etkili olduğu gösterilen bu risk faktörleri tanınmalı ve önlenmelidir.