Adeziv Kapsülitli Hastalarda Propriyosepsiyon ve Skapular Biyomekaniğin Değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Tuba Zoroğlu

Danışman: SELDA BAŞAR

Özet:

Adeziv kapsülit (AK), eklem kapsülündeki inflamasyona sekonder gelişen fibroblastik aktivite nedeniyle fibrozis ve kalın nodüler kollajen bantların oluştuğu, kapsüler kalınlaşma ve yapışıklıkların meydana geldiği bir hastalıktır. Kapsüler kalınlaşma ve yapışıklıkların mekanoreseptörleri uyararak propriyoseptif yeteneği etkilediği ve omuz ligamentlerinin kontraktürü nedeniyle meydana gelen hareket kısıtlılığının skapulohumeral ritmi bozduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada AK li hastalarda propriyosepsiyon ve skapular biyomekaniği değerlendirmek ve kontrol grubuyla (KG) karşılaştırarak değişiklikleri belirlemek amaçlandı. Çalışmaya dominant tarafı AK li olan (I. grup) 16, dominant olmayan tarafı AK li olan (II.grup) 19 ve KG (III. grup [dominant omuz] ve IV. grup [dominant olmayan omuz]) 26 kişi olacak şekilde örneklem seçildi. Ağrı sayısal derecelendirme skalası, eklem hareket açıklığı universal gonyometre ile değerlendirildi. Skapulanın pozisyonu ve hareketliliği Kibler in gözlemsel değerlendirmesi ve lateral skapular kayma testi ile belirlendi. Kapsül ve ligament gerginliklerini değerlendirmek için mezura ve gonyometre kullanıldı. Eklem pozisyon hissi (EPH) dijital inklinometre kullanılarak değerlendirildi. Bunlara ek olarak fonksiyonel durum ve özürlülük SPADI, DASH, Constant, yaşam kalitesi SF-12v2 ve anksiyete Hamilton Anksiyete Değerlendirme ölçekleri ile değerlendirildi. İstatistiksel analiz R Foundation for Statistical Computing ve Minitab versiyon 14 ile yapıldı. KG ye kıyasla AK li gruplarda (AKG-I. ve II. Grup) gece ve elevasyonda belirgin olmakla beraber ağrı şiddetinin fazla olduğu, EHA nın azaldığı, statik skapula pozisyonunun 90° abduksiyonda T7 seviyesinde patolojik olduğu bulundu. Ayrıca I. grubun % 63 ünde, II. grubun % 84 ünde; III. grubun %56 sında ve IV. grubun % 77 sinde skapular diskinezi varlığı tespit edildi. Posterior kapsül, glenohumeral ligament ve korakohumeral ligament KG ye kıyasla gergindi. Bütün bunlara ek olarak EPH, I. grupta III. gruba kıyasla eksternal rotasyonun ortasında ve sonunda azalmışken, diğer yönlerde benzerdi. II. ve IV. gruplar arsında da EPH her yönde benzerlik göstermekteydi. II., III. ve IV. gruplarda en az iki hareket yönünde eklem hareket açıklığının sonunda EPH nin daha iyi olduğu görüldü. Fonksiyonel durum, özürlülük ve yaşam kalitesinin AKG de azalmış olduğu ve AKG de minor anksiyete varlığı tespit edildi. Elde ettiğimiz sonuçlara göre; AK in sadece omuz eklemini değil skapulotorasik eklem hareketlerini de etkilemesi açısından skapular biyomekaniği de olumsuz etkilediği görülmüştür. Propriosepsiyonun AK li hastaların dominant tarafında eksternal rotasyon hareketi dışında sağlıklı bireylerle benzer olduğu bulunmuştur. AK li hastalarda sinovit ve kapsüler fibrozisin eklem çevresindeki kapsül, ligament ve dinamik yapılardaki propriyoseptör sayı ve aktivitesini etkileyip etkilemediği ve propriyosepsiyonun diğer fizyolojik mekanizmalarla kompanse edilip edilmediğinin araştırılması önerilmektedir.