Bütün-parça-bütün öğrenme modelinin farklı matematiksel inançlara sahip ilköğretim matematik öğretmen adaylarının matematiksel modelleme yeterliklerine etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Ana Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜRCAN KAYA

Danışman: Yüksel Dede

Özet:

Bu çalışmanın amacı, holistik ve atomist matematiksel modelleme geliştirme yaklaşımlarının bütün-parça-bütün öğrenme modeline göre beraber kullanılarak oluşturulan öğrenme ortamının, ilköğretim matematik öğretmenliği öğretmen adaylarının matematiksel inanç durumlarına göre matematiksel modelleme yeterlikleri üzerindeki etkisini incelemektir. Bu bağlamda bu çalışmada tek gruplu ön test son test yarı deneysel desen kullanılmıştır. Bu çalışma 2015-2016 bahar yarıyılında 27 öğretmen adayı ile 12 hafta boyunca yürütülmüştür. Uygulama süreci bütün parça bütün öğrenim modeline göre tasarlanmıştır. Bu modele uygun olarak öğretmen adaylarına holistik ve atomist matematiksel modelleme etkinlikleri uygulanmıştır. Uygulamaya başlanmadan önce öğretmen adaylarının matematiğe yönelik inançları, Q metodolojisi ile belirlenmiş ve matematiksel modelleme yeterlikleri testi ön test olarak uygulanmıştır. Öğretmen adayları matematiğe yönelik inanç tiplerine göre gelenseksel ve geleneksel olmayan olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Matematiğe yönelik iki farklı inanç tipinde yer alan öğretmen adaylarının ön test denklikleri uygulamadan önce kontrol edilmiştir. Ayrıca uygulamadan önce öğretmen adayları matematiğe yönelik inanç tiplerine göre gruplandırılmıştır. Bu gruplar modelleme

vii

yeterlikleri testi ön test puanlarına ve akademik başarı ortalamalarına göre denk olacak şekilde oluşturulmuştur. Hazırlanan etkinlikler matematiğe yönelik inanca göre belirlenmiş olan gruplarda yer alan öğretmen adayları tarafından çözülmüştür. Öğretmen adaylarının holistik etkinliklerde ürettikleri çözüm kâğıtları toplanmış ve matematiksel modelleme yeterliği rubriği ile bu çözüm kâğıtları değerlendirilmiştir. Uygulama sonunda öğretmen adaylarına matematiksel modelleme yeterlikleri testi son test olarak uygulanmıştır. Verilerin analizi sonucunda oluşturulan öğrenme ortamında tüm öğretmenler adaylarının ön test ve son test puanları arasındaki fark son test lehinde bulunmuştur. Ayrıca geleneksel olmayan inanç kategorisindeki öğretmen adaylarının toplam ön test son test puanları, matematiksel çalışma yeterliği ön test son test puanları, yorumlama ve doğrulama yeterliği ön test son test puanları arasında son test lehinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Problemi yapılandırma yeterliği ön test son test puanları, değişkenleri belirleme yeterliği ön test son test puanları, matematiksel olarak ifade etme yeterliği ön test son test puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Geleneksel inanç kategorisindeki öğretmen adaylarının ise matematiksel modelleme yeterlikleri testi yorumlama ve doğrulama yeterliği ön test son test puanları arasında son test lehinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Matematiksel modelleme yeterlikleri testi toplam ön test son test puanları, değişkenleri belirleme yeterliği ön test son test puanları, matematiksel olarak ifade etme yeterliği ön test son test puanları, matematiksel çalışma yeterliği ön test son test puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Matematiğe yönelik geleneksel olmayan inanç kategorisindeki öğretmen adayları ile geleneksel inanç kategorisindeki öğretmen adayları arasında uygulama öncesinde matematiksel modelleme testi toplam puanları, problemi yapılandırma, değişkenleri belirleme, matematiksel olarak ifade etme, matematiksel çalışma, yorumlama ve doğrulama modelleme yeterlikleri puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yok iken uygulama sonrasında matematiksel modelleme testi toplam puanları, yorumlama ve doğrulama matematiksel modelleme yeterlikleri puanları arasında geleneksel olamayan inanç kategorisindeki öğretmen adayları lehine istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Ayrıca oluşturulan gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık geleneksel olmayan inanç kategorisindeki öğretmen adaylarının sayıca fazla olduğu gruplar lehinde bulunmuştur. Bu sonuçlar matematiğe yönelik geleneksel olmayan inanca sahip öğretmen adaylarının geleneksel inanca sahip öğretmen adaylarına kıyasla matematiksel modelleme testinden ve modelleme etkinliklerinden daha yüksek puanlar aldığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler : Matematiksel Modelleme Yeterlikleri, Matematiğe Yönelik İnanç, Q Metodolojisi, Çok Yüzeyli Rasch Analizli, Bütün Parça Bütün Öğrenme Modeli