Primer hipertansiyonlu bireylerde telefonla izlemin kan basıncı kontrolü ve ilaç tedavisi uyumuna etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: DUYGU KES

Danışman: ÜLKÜ POLAT

Özet:

Bu çalışma, primer hipertansiyonlu hastaların telefonla izleminin kan basıncı kontrolüne ve antihipertansif ilaç tedavisine uyumuna etkisini belirlemek amacıyla yapılmış deneysel bir çalışmadır. Çalışma Karabük/Safranbolu da bulunan Bağlar Aile Sağlığı Merkezinde yürütülmüştür. Örneklem büyüklüğü için power analizi yapılmış olup, 77 hasta (39 müdahale, 38 kontrol) ile çalışma tamamlanmıştır. Veriler hasta tanıtım formu, kısa mesaj servisi takip çizelgesi, telefonla izlem formu, ilaç tedavisine bağlılık/ uyum öz-etkililik ölçeği kısa formu (İBÖS-KF) kullanılarak yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Müdahale ve kontrol grubuna ilaç tedavisine uyum ve kan basıncı kontrolüne yönelik eğitim verilmiştir. Müdahale grubundaki hastalar çalışmanın 1, 3, 5, 7 ve 10. haftalarında SMS ile hatırlatma, 2, 4, 6, 8, ve 12. haftalarında telefonla izlem yapılmıştır. Müdahale ve kontrol gruplarına çalışmanın 4, 8, ve 12. haftalarında evlerinde kan basıncı ölçümü yapılmıştır. Araştırma için İl Halk Sağlığı Müdürlüğü nden, araştırmayı kabul eden bireylerden ve etik kuruldan yazılı izin alınmıştır. Çalışmanın verileri sayı, yüzde, ortalama, pearson ki-kare, independent t testi, paired sample t testi, tek yönlü tekrarlı varyans analizi, Sidak testi ile değerlendirilmiştir. Yapılan istatistiksel analizlere göre İBÖS-KF nun ön test puan ortalamaları bakımından müdahale ve kontrol grubu arasında anlamlı fark bulunmamıştır (p ˃0,05); ancak son test puan ortalaması müdahale grubunda anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Müdahale grubunda uygulama sonrası 4.hafta, 8.hafta ve 12.haftadaki sistolik (p<0,05) ve diyastolik (p<0,05) kan basınçları ortalamaları kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı düşük olduğu saptanmıştır. Telefonla izlem temelli çalışmaların sağlık sistemi destekli olarak büyük örneklem grubu ile etkinliğinin tekrarlanması önerilir