Akne vulgariste isotretinoin tedavisinin insülin direnci ve adipositokin düzeyi üzerine olan etkisi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: GONCA SOYUDURU

Danışman: AHMET BURHAN AKSAKAL

Özet:

Akne vulgaris (AV) pilosebase ünitenin sık görülen kronik inflamatuar, multifaktöriyel bir hastalığıdır. İsotretinoin akne vulgaris tedavisinde uzun zamandır kullanılan bir retinoiddir. Total kolesterol ve trigliserit düzeyini artırıp, HDL düzeyini düşürerek insulin direncine benzer bir tablo oluşturur. Ancak isotretinoinin, insülin direnci ve inflamasyonda önemli rolleri bulunan adipositokinler üzerindeki etkileri ile ilgili az sayıda, çelişkili sonuçlar bildiren çalışma bulunmaktadır. Çalışmamızda AV'li hastalarda insülin direnci ve adipositokin düzeylerinin hastalık şiddetiyle ilişkisi; isotretinoinin insülin direnci ve adipositokin düzeyi üzerine olan etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmamıza isotretinoin alan 29 AV'li hasta ve hasta grubu ile yaş, cinsiyet ve beden kütle indeksi (VKİ) açısından uyumlu 29 sağlıklı gönüllü alınmıştır. Çalışmamızda tedavi öncesinde hasta grubu ile kontrol grubu arasında tüm adipositokin düzeyleri ve HOMA-IR açısından istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Hastalık şiddeti ile bazal HOMA-IR ve adipositokin düzeyleri arasında korelasyon bulunmamıştır. Tedavi sonrasında HOMA-IR'de tedavi öncesine göre istatistiksel olarak anlamlı artış görülmüştür. Tedavi sonrasında ölçülen adiponektin ve leptin düzeyleri tedavi öncesine göre daha yüksek bulunmakla birlikte istatistiksel olarak anlamlı değildi. Tedavi sonrası ölçülen resistin düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı düşüş görülmüş ve bu durum retinoidlerin resistin ekspresyonu üzerindeki direkt inhibisyonuna bağlanmıştır. 137 Tedavi sonrası ölçülen RBP4, tedavi öncesine göre istatistiksel olarak anlamlı daha yüksekti; bu sonuç isotretinoin tedavisinin insülin direncine neden olduğunu desteklemektedir. Yaş, bazal VKİ, vücut yağ kitlesi, lipid düzeyleri ve tedavi sonrasındaki değişimleri ile HOMA-IR, adipositokinler ve RBP4 düzeyindeki değişim arasında istatistiksel anlamlı korelasyon saptanmamıştır. Bu sonuçlar isotretinoinin adipositokinlerden, VKİ, vücut yağ kitlesi ve lipid düzeylerinden bağımsız olarak insülin direncine neden olduğunu düşündürmekle birlikte, bu duruma hangi mekanizmayla neden olduğuyla ilgili daha geniş serilerle yapılacak çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.