Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Öğrenci: DENİZ AŞLAR ÖNER
Danışman: HAKKI TAŞTAN
Özet:Sendromsuz dudak ve damak yarıkları, dünya genelinde görülen en yaygın ve önemli doğum anomalilerinden birisidir. Görülme sıklığı, coğrafik köken, ırk, etnik geçmiş ve sosyo-ekonomik duruma göre değişkenlik göstermektedir. Çevresel ve genetik faktörlerin etkileşimi sonucu oluşan sendromsuz dudak ve damak yarıklarının genetik açıdan incelenmesi için birçok aday gen araştırılmıştır. Çalışmamızda bu aday genler arasında yer alan MTR, MTRR, PVRL1 ve TGFβ1 gen bölgelerinin analizleri yapılarak, yarık dudak ve damak oluşumu üzerine etkisinin olup olmadığının ortaya konulması, sendromsuz dudak ve damak yarıklığı ile ilişkilendirilmesi ve daha sonra yapılacak araştırmalara katkı sağlanması amaçlanmıştır. Sendromsuz dudak ve damak yarıklı 80 hasta ve 125 sağlıklı kontrol bireyin dahil edildiği çalışmada, genomik DNA fenol-kloroform yöntemiyle lökositlerden izole edildikten sonra ilgili gen bölgeleri polimeraz zincir reaksiyonuyla (PCR) amplifiye edilmiştir. MTR ve MTRR gen bölgelerinde yer alan değişimler restriksiyon parça uzunluk polimorfizmi (RFLP) yöntemiyle, PVRL1 ve TGFβ1 gen bölgelerinde yer alan değişimler ise DNA dizi analizi yöntemiyle incelenmiştir. Çalışma grubumuzda, MTR gen bölgesinde bulunan A2756G (rs1805087), MTRR genine ait A66G (rs1801394), TGFβ1 geninde ise Pro10Leu (rs1800470) ve Arg25Pro (rs1800471) polimorfizmleri literatürle uyumlu olarak sendromsuz damak yarığı ile beraber olan/olmayan dudak yarıklı Türk hastalarda saptanmıştır. Bunlara ilaveten PVRL1 geni ekzon 3 bölgesinde S174T ve T187N değişimleri ve PVRL1 geni ekzon 6 bölgesinde, c.1311_1313insGGA (g.63736g.63738) mutasyonu saptanmıştır. GGA insersiyonu 125 sağlıklı bireyin hiçbirinde görülmemiştir. PVRL1 geninde bulunan bu değişimler daha önce rapor edilmemiş ve Human Gene Mutation Database (İnsan Gen Mutasyon Veritabanı, HGMD) veritabanında da henüz tanımlanmamıştır. Bu tez çalışması Türk popülasyonunda sendromsuz damak yarığı ile beraber olan/olmayan dudak yarıkları ile MTR, MTRR, PVRL1 ve TGFβ1 genleri arasındaki ilişkiyi ortaya koyan ilk çalışma olması ve tanımlanmamış mutasyonların literatüre kazandırılmış olmasından dolayı önemlidir.