Eko tasarım: Mobilyada kullanılan bazı vernik türlerinden açığa çıkan gazların tespiti ve analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUSTAFA HAMARAT

Danışman: HAMZA ÇINAR

Özet:

Bu tez çalışmasında, Türkiye'de mobilya endüstrisinde sıklıkla kullanılan selülozik, sentetik ve poliüretan verniklerdeki nButilasetat, Toluen, Aseton, İzopropanol, İzobütilasetat ve Paraksilen emisyonlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Selülozik, sentetik ve poliüretan verniklerden açığa çıkan gazların emisyon değerlerini belirlemek amacıyla YL ve MDF örnekleri kayın kaplama ile kaplanarak üzerine vernik uygulanmıştır. Vernik uygulanan örnekler 20±2 °C' de ve % 65±5 bağıl nemde iklimlendirme kabininde 3’ er saat bekletilerek açığa çıkan gazlar FTIR Spectrum Two ™ Gaz analiz cihazı ile uygulama anındaki, 3 saat sonrası, 15 gün ve 30 gün sonrası olmak üzere 4 farklı zamanda gaz ölçüm yapılmıştır. Araştırmayı oluşturan bağımlı ve bağımsız değişkenler ve hipotezler uygun istatistiksel yöntemlerle test edilmiştir. Selülozik vernik kullanılan örnekler sentetik verniğe göre % 94, poliüretan verniğe göre ise % 65 daha fazla Toluen gazı salgılamıştır. Poliüretan vernik kullanılan örnekler ise sentetik verniğe göre % 99, selülozik verniğe göre ise % 65 daha fazla nButilasetat gazı salgılamıştır. Selülozik vernik kullanılan örnekler ise sentetik verniğe göre % 99 daha fazla Aseton gazı salgılamıştır. Selülozik vernik kullanılan malzemeler ise sentetik verniğe göre % 97, poliüretan verniğe göre ise % 23 daha fazla İzobütilasetat gazı salgılamıştır. Tüm bu sonuçlar ışığında mevcut mobilya endüstrisi tasarım projelerine giren ahşap esaslı levhaların ve tamamlayıcı elemanların sayısı göz önüne alındığında, tasarımcılar işlerinin sonuçlarının farkında olmalı ve çevre üzerindeki etkiyi düşünmeye başlamalıdır. Mobilya endüstrisinde yeşil tasarım, evrensel tasarım doğrultusunda selülozik veya poliüretan vernik yerine sentetik verniği tasarım kararlarında öncelikli olarak tercih etmelidirler