Öğrenme stillerine uygun sözcük ve kalıp söz öğretimi üzerine bir eylem araştırması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: HASAN BASRİ KANSIZOĞLU

Danışman: MUSTAFA ULUSOY

Özet:

Bu araştırmanın amacı, algısal öğrenme stillerine dayalı sözcük ve kalıp söz öğretiminin, ortaokul beşinci sınıf Türkçe derslerinde uygulanabilirliğini ortaya koymaktır. Araştırma, bir odak alanı belirleyerek onunla ilgili veri toplama, toplanan veriler doğrultusunda bir eylem planı geliştirme ve verileri analiz edip yorumlama süreçlerini temel alan bir model olan eylem araştırması modeliyle desenlemiştir. Araştırma Bartın İl Millî Eğitim Müdürlüğüne bağlı Hendekyanı Ortaokulu'nun 5/B sınıfında öğrenim gören 18'i erkek, 16'sı kız olmak üzere 34 öğrenciyle gerçekleştirilmiştir. Algısal öğrenme stillerine göre görsel, işitsel ve dokunsal olmak üzere üç ayrı gruba ayrılan bu öğrencilere; altı hafta boyunca, kendi öğrenme stillerine uygun etkinlikler yoluyla sözcük ve kalıp söz öğretimi yapılmıştır. Araştırmada; kelime bilgisi testi, kalıp sözler başarı testi, Marmara Öğrenme Stilleri Ölçeği, video kaydı, araştırmacı günlüğü (yansıtıcı günlük), sınıf rehber öğretmeni (Türkçe öğretmeni) günlüğü, ses kaydı, yarı yapılandırılmış görüşme formu ve yazılı dokümanlar gibi nitel ve nicel veri toplama araçlarından yararlanılmıştır. Verilerin çözümlenmesi aşamasında; nicel veriler için IBM SPSS Statistics 20.0, nitel veriler için QSR NVivo 8.0 paket programı kullanılmıştır. Nicel verilerin analizi sonucu elde edilen bulgular; öğrenme stillerine dayalı olarak yapılan öğretimin, öğrencilerin sözcük ve kalıp söz bilgisini geliştirmede önemli bir etkisinin olduğunu ortaya koymuştur. Bunun yanında; öğrencilerin sözcük ve kalıp söz bilgi düzeylerinin artırılmasında, bir öğrenme stilinin diğerine üstünlüğünün olmadığı sonucuna varılmıştır. Araştırmada ayrıca beşinci sınıf öğrencilerinin bir önceki sınıf düzeylerinde kullandıkları Türkçe ders kitaplarında yer alan sözcük ve sözcük gruplarını bilme düzeyleri de araştırılmıştır. Elde edilen istatistiki veriler, öğrencilerin bir bölümünün, kitaplarda yer alan sözcük ve sözcük gruplarını bilme noktasında önemli eksikliklerinin olduğunu göstermiştir. Nitel verilerin analiz sonuçları ise öğrenme stillerine dayalı sözcük ve kalıp söz öğretiminin uygulanabilir olduğunu ve öğrencilerin derse yönelik tutumlarını olumlu yönde etkilediğini ortaya koymuştur. Ayrıca öğrenci görüşlerinden elde edilen bulgular; bu şekilde yapılan sözcük öğretiminin hatırlamaya, anlama-anlatma becerilerini geliştirmeye ve farkındalığı artırmaya katkı sağladığını göstermiştir.