Sporcuların değer yönelimleri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Öğrenci: MEHTAP YILDIZ

Danışman: ÖZBAY GÜVEN

Özet:

Bu araştırmanın amacı, 21 federasyona bağlı olimpik spor branşlarından millî sporcuların değer yönelimlerini farklı değişkenler açısından incelemektir. Araştırma, nicel ve nitel araştırma desenleri ile değerlendirilmiştir. Araştırmanın nicel bölümünde, mevcut durumu ortaya çıkarmayı amaçlayan ilişkisel tarama modeli kullanılarak 'Sporcu Değer Yönelimi Ölçeği' (SDYÖ) geliştirilmiş ve uygulanmış, nitel bölümünde ise görüşme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye'de 2015 yılı verilerine göre 21 federasyona bağlı toplam 239.405 sporcu, nicel bölümün örneklemini ise 1127 millî sporcu, nitel bölümün örneklemini 12 millî sporcu oluşturmuştur. Araştırmada verilerin çözümlenmesinde betimsel istatistiksel yöntemlerden; frekans, yüzde dağılımları, ortalama ve standart sapma kullanılmıştır. Verilerin normal dağılım gösterip göstermediğine karar verilerek iki bağımsız grup için t-Testi, ikiden fazla bağımsız grup için ise tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Tek yönlü varyans analizinde (ANOVA), ortaya çıkan gruplar arasındaki farkı bulmak amacıyla da Tukey HSD testi, homojen olmayan gruplarda Kruskal Wallis testi, farkı bulmak amacıyla Mann Whitney-U testi uygulanmıştır. Araştırmada hata payı =0.05 olarak alınmıştır. Araştırmanın nitel bölümünde toplanan veriler, nitel araştırmanın içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırmanın nicel bölümünün sonuçlarına göre, SDYÖ'nün toplamına ve alt boyutlarına bakıldığında, en düşük değer puanının Yarışmaseverlik boyutunda, en yüksek değer puanının ise Sorumluluk boyutunda olduğu görülmüştür. Ayrıca, millî sporcuların değer yönelimlerinin, cinsiyete, yaşa, millî olma sayısına, öğrenim durumuna, yaşanılan yere, baba öğrenim durumuna, anne öğrenim durumuna göre doğrudan ilişkili olduğu ve buna göre şekillendiği tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel bölümünün sonuçlarına göre, sporun kazandırdığı değerlerin sosyalleşme, birlik ve beraberlik, düzenli ve sağlıklı yaşam, özgüven, disiplin, sorumluluk, fedakârlık, örnek olma, çalışma, ahlâk, yardımlaşma, sabır, irade, kariyer, konsantrasyon, vatan ve millet sevgisi olduğu belirlenmiştir.