Kalıcı mıknatıslı senkron motorlarda konum tespiti için bir deney düzeneğinin gerçekleştirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: MURAT GÖZTAŞ

Danışman: ŞEVKİ DEMİRBAŞ

Özet:

Servo motorlar hız, pozisyon ve moment kontrolü gerektiren uygulamalarda yaygın olarak kullanılan elektrik motorlarıdır. Geçmişte D.A. motorları kontrol yapısının basit olmasından dolayı servo sistemlerde yaygın olarak kullanılmıştır. Fakat D.A. motorlarının fırça ve kollektör yapısından dolayı sık bakım gerektirmeleri, komütasyon esnasında ortaya çıkan kıvılcımlardan dolayı patlayıcı ortamlarda kullanılamaması gibi dezavantajları bulunmaktadır. Günümüzde yarı iletken teknolojisindeki gelişmelere bağlı olarak A.A. motorlar birçok servo uygulamada D.A. motorlarının yerini almıştır. Fırçasız D.A. motoru, Kalıcı Mıknatıslı Senkron Motor gibi A.A. motorları servo uygulamalarda en çok tercih edilen motor türleridir. Bu motorların yüksek verim, güç yoğunluğu ve güvenlik gibi avantajlarının yanında motorun kararlı çalışabilmesi için konum bilgisine ihtiyaç duyması dezavantaj olarak değerlendirilmektedir. Bu tezde Kalıcı Mıknatıslı Senkron Motorlarda (KMSM) kullanılan artırımlı konum algılayıcıların kalibrasyonu için bir deney düzeneği gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen çalışmada KMSM harici bir tahrik motoru tarafından sürülmüş ve generatör modunda çalıştırılarak uç gerilimleri ölçülmüş ve bu gerilimler kare dalga sinyale dönüştürülmüştür. Generatörden elde edilen kare dalga sinyal artırımlı konum algılayıcıdan elde edilen sinyal ile karşılaştırılarak konum tespiti yapılmıştır. Gerçekleştirilen deney düzeneği farklı konumlarda KMSM'a uygulanmış, akım ve gerilim grafikleri incelenmiştir. Sabit yük altında yapılan deneylerde kalibrasyondan önce motorun rotoru ile konum algılayıcı arasındaki konum farkına bağlı olarak motorun çektiği akımda artış olmakta ve motor gürültülü çalışmakta iken kalibrasyondan sonra motorun çektiği akım azalmış ve motorun gürültüsüz çalıştığı görülmüştür.