Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Öğrenci: YADİGAR BERİVAN ÖZBUDAK AKCA
Danışman: AYSU AKALIN
Özet:Bu tezde; sembolik estetik üzerinden dış cephe-çağrışımsal anlam ilişkisi irdelenmiş, çağrışımsal anlamın çeşitli kavramlar üzerinden sorgulanması amaçlanmıştır. Çalışma, mimarlık öğrencileri, mimarlar ve mimar olmayanlar arasında görsel imajların yorumlarını incelemektedir. Çalışmanın ana hipotezi; literatürde yer alan mimar mimar olmayan faklılaşmasını kabul etmekle birlikte, görüntü ve anlamın örtüştüğü durumda grupların yorumlarında benzerlikler olacağı yönündedir. Tez çalışması teorik ve deneysel olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde tezin strüktürünü oluşturan sembolik estetiğin bir parçası olan çağrışımsal anlam irdelenmiştir. Bu bölümde iletişim boyutunda mimarlığın anlam iletmede kullandığı dil, göstergebilim (semiology) çerçevesinde tartışılmıştır. Çalışmada daha sonra göstergebilim üzerinden çağrışımsal anlam araştırılmış, tasarımda bir girdi olan çağrışımsal anlamın mimar ve mimar olmayanlar tarafından nasıl algılandığı tartışılmıştır. Buradan yola çıkarak çağrışımsal anlam-analoji ilişkisi kurulmuştur. İkinci bölümde yer alan deneysel çalışma ise teorik çalışmayı desteklemek üzere kurgulanmıştır. Deneysel çalışma kapsamında, öncelikle; mimar ve mimar olmayanlar arasındaki farklılık ve benzerliklerin bulunması için istatiksel analizler yapılarak genel imaj yorumlarına bakılmış ve daha sonra, görüntü ve anlamın örtüştüğü durumdaki yorumlar fiziksel bileşenler-bilişsel kavramlar bazında Lens model yöntemi ile analiz edilmiştir. Deneysel estetik kapsamında gerçekleştirilen bu tez çalışmasında; gruplar arasındaki ayrışmalara rağmen, görüntü ile anlamın örtüştüğü durumda görsel imaj yorumlarında benzerlikler olabileceği bulgusu ortaya konmuştur.